- Wybory do europarlamentu to wyjątkowy moment, w którym możemy wszyscy zadecydować o wspólnej przyszłości Unii Europejskiej.
- 9 czerwca 2024 roku wybierzemy polskich posłów do Parlamentu Europejskiego.
- W Czwórce w cyklu Euro Vibe zapraszamy na rozmowy o roli i znaczeniu Parlamentu Europejskiego.
- W ostatnim odcinku cyklu, rozmawiamy o korzyściach płynących z posiadania obywatelstwa Unii Europejskiej.
- Obywatelstwo Unii Europejskiej to ewenement na skalę światową. W Azji czy w Afryce nikt nie wpadł na pomysł, żeby mieć obywatelstwo afrykańskie lub azjatyckie. Coś takiego ma tylko Europa - mówi Angelika Gieraś, dyrektor operacyjna Instytutu Sobieskiego, doktorantka Uniwersytetu Warszawskiego i wolontariuszka Wspólnie EU. - Unia Europejska wprowadziła obywatelstwo europejskie w odpowiedzi na głosy związane z pogłębiającym się deficytem demokracji w Unii Europejskiej. Tożsamość europejska wyraźnie wybrzmiała w traktacie z Lizbony. Chodzi o to, żeby ludzie nie byli związani tylko ze swoją narodową kulturą, ale żeby ich w ich myśleniu wybrzmiewała europejska tożsamość, umiędzynarodowienie i sprawy ponadnarodowe. Żebyśmy mogli mówić o zbudowaniu europejskiego demos.
Obywatelstwo Unii Europejskiej - jakie dokumenty je potwierdzają?
Dlatego dzisiaj na wszystkich dokumentach, które są wydawane przez władze polskie, takich jak paszport, prawo jazdy, dowód osobisty, mamy flagę i dwanaście unijnych gwiazdek. - To oznacza, że te dokumenty są uznawane przez władze państw należących do Unii Europejskiej. I to znaczy też, że w strefie Schengen mamy swobodny przepływ towarów, kapitału, ludzi i usług - tłumaczy gość audycji. - Możemy się więc legitymować tymi dokumentami i one na terenie całej Unii są uznawane i mają moc prawną.
Rozmówczyni Jędrzeja Rosiewicza zauważa, że w latach 90. i na początku lat dwutysięcznych było bardzo dużo zarzutów dotyczących braku europejskiego demos. - Wtedy elity Europy i decydenci zastanawiali się, w jaki sposób Unia mogłaby zbliżyć się do obywateli wszystkich państw członkowskich - wyjaśnia. - Stąd między innymi pomysł też w traktacie z Lizbony europejskiej inicjatywy obywatelskiej, czyli angażowania obywateli z państw członkowskich w legislację unijną.
Źr. Youtube/Parlament Europejski w Polsce/Głosowanie w wyborach europejskich
Europejska inicjatywa obywatelska - co to jest?
Europejska inicjatywa obywatelska, jak można przeczytać na stronie www.gov.pl, jest narzędziem, które umożliwia obywatelom Unii Europejskiej proponowanie konkretnych zmian w tych obszarach polityki UE, w których Komisja Europejska może zaproponować nowe przepisy, jak np. środowisko, rolnictwo, energia, transport lub handel. To ważny instrument demokracji uczestniczącej, gwarantowany każdemu przez Traktat o Unii Europejskiej. Dzięki niej wszyscy mieszkańcy Europy mogą mieć wpływ na strategie UE, które ich dotyczą.
Źr. Youtube/Parlament Europejski w Polsce/Korzyści jakie przynosi Unia Europejska
- Europejska inicjatywa obywatelska jest pierwszym narzędziem, które pozwala obywatelom z różnych krajów UE na połączenie swoich sił i zaproponowanie konkretnych zmian prawnych - tłumaczy gość audycji. - Jako obywatele Unii możemy przyłączyć się do grupy organizatorów inicjatywy lub wesprzeć jeden z już istniejących projektów.
Żeby wystąpić z inicjatywą, potrzeba siedmiu obywateli Unii mieszkających w co najmniej siedmiu różnych państwach członkowskich, którzy osiągnęli wiek uprawniający do głosowania. Jeżeli projekt zbierze milion podpisów - Komisja Europejska decyduje o ewentualnym podjęciu działań. Inicjatywa obywatelska dotyczy wszystkich dziedzin, w których Komisja Europejska ma prawo inicjatywy ustawodawczej.
Źr. Youtube/Parlament Europejski w Polsce/Wykorzystaj swój głos. By inni nie zadecydowali za Ciebie
Co trzeba zrobić, żeby mieć obywatelstwo Unii Europejskiej?
Obywatelstwo Unii Europejskiej jest nabyte i nie trzeba o nie występować do żadnych urzędów i składać wniosków. Obywatelstwa nie można się zrzec. - W prawie międzynarodowym można być bezpaństwowcem, czyli zrzec się obywatelstwa kraju urodzenia. To jest jak najbardziej możliwe - zaznacza gościni audycji. - Natomiast obywatelstwa Unii Europejskiej nie można się zrzec, można tylko korzystać z przywilejów, które Unia Europejska nam daje. To jest choćby ochrona i pomoc dyplomatyczna, korzystanie z placówek dyplomatycznych.
Obywatel Unii Europejskiej - jakie odnosi korzyści?
W praktyce to oznacza, że np. jadąc do państw azjatyckich czy afrykańskich, możemy zgłosić się do dowolnej placówki dyplomatycznej państwa należącego do Unii Europejskiej i tam uzyskać pomoc prawną lub azyl, jeżeli to jest nam potrzebne. To także furtka, z której można skorzystać w nadzwyczajnych wypadkach. - Podczas trzęsienia ziemi w Afryce obywatele Wspólnoty korzystali z pomocy placówek dyplomatycznych, żeby móc wrócić jak najszybciej do kraju - podkreśla specjalistka. - Również Polska transportowała z Izraela obywateli nie tylko polskich. W ramach współpracy rządowej zdecydowaliśmy się zabrać na pokład samolotu obywateli innych państw.
Innym przykładem korzyści, jakie daje nam posiadanie obywatelstwa Unii Europejskiej jest korzystanie z karty EKUZ. - To możliwość skorzystania z opieki zdrowotnej podczas wakacji czy pobytu służbowego za granicą - tłumaczy Angelika Gieraś. - To też jak najbardziej nasze prawo, które mamy jako obywatele Wspólnoty.
Zobacz także:
14:49 CZWORKA/Czwórka do piątej Euro vibe Obywatel Unii Europejskiej 07.06.2024.mp3 Obywatel Unii Europejskiej - jakie korzyści z tym się wiążą, opowiada Angelika Gieraś, dyrektor operacyjna Instytutu Sobieskiego (Czwórka do piątej/Czwórka)
***
Tytuł audycji: Czwórka do piątej
Prowadzi: Jędrzej Rosiewicz
Gość: Angelika Gieraś (dyrektor operacyjna Instytutu Sobieskiego, doktorantka Uniwersytetu Warszawskiego i wolontariuszka Wspólnie EU)
Data emisji: 07.06.2024
Godzina emisji: 16.30
aw/wmkor