Pokazy mody to zwieńczenie pracy projektantów, ich wizja tego, jak powinna wyglądać moda. Odbywają się od ponad 100 lat, ale we wciąż zmieniających się formach. Dziś są fenomenem popkultury - w pierwszych rzędach siedzą sławy, redaktorzy magazynów modowych, znawcy sztuki. Pandemia zmieniła trochę formę wybiegów, stały się one bardziej inkluzywne, częściej pojawiają się w sieci.
Pionier pokazów
Początków pokazów mody należy szukać w spotkaniach projektantów i projektantek z klientkami, które przychodziły do pracowni, by oglądać ubrania. - W pewnym momencie bardzo ważna osoba w świecie mody, Charles Frederick Worth, uznawany powszechnie za ojca haute couture, stwierdził, że będzie miał swój własny biznesplan. On rozpoczął tworzenie kolekcji, którą miał łączyć jakiś jeden element, wzór - opowiada Ada Janiszewska. - Zapraszał do siebie klientki i ważne osoby, by te mogły, pijąc herbatę i jedząc kanapki, obserwować, jak wyglądają jego ubrania. Zaczął od prezentacji na manekinach, a potem doszedł do wniosku, że warto by było pokazać je na żywej osobie. To były narodziny pokazów mody. Było skromnie, ale pioniersko - dodaje.
Na przełomie XIX i XX wieku ekskluzywne domy mody w Europie, zwłaszcza w Paryżu i Londynie, wykorzystały prezentacje, by pokazać klientom najnowsze kolekcje. Ten pomysł został wykorzystany przez amerykańskich handlarzy i pojawił się w Nowym Jorku. Za datę pierwszych pokazów w USA przyjmuje się 1903 rok. Były to skromne prezentacje.
09:25 czwórka stacja kultura 17.11.2022.mp3 O historii pokazów mody opowiada Adrianna Janiszewska (Czwórka/Stacja Kultura)
Ekstrawagancja
Ekstrawagancja w świecie mody pojawiła się później, za jej pionierkę można uznać Lady Duff-Gordon, podczas której pokazu na wybiegu pojawiła się choreografia, gra świateł i niezwykła kolekcja ubrań.
W latach 20. XX wieku kwitła detaliczna sprzedaż ubrań. Pokazy mody towarzyszyły jej, przyciągały klientelę do sklepów. - Często takie pokazy były organizowane wokół jakiegoś wspólnego tematu, np. paryskiego, chińskiego czy rosyjskiego. Stroje miały nawiązywać do wspomnianych kultur - mówi Ada Janiszewska.
Pierwsze fashion weeki
W świecie pokazów mody dużo zmieniło się też za sprawą Eleanor Lambert i Ruth Finley. To one stworzyły pierwszy w historii kalendarz mody i handlu, pokazujący jak przebiega tydzień mody. - Wymyśliły, że każdy z projektantów będzie miał 15 minut, by zaprezentować swoje kolekcje - opowiada reporterka. - Chciały, żeby projektanci się wyróżniali. Wtedy pojawiło się dużo ciekawych, szalonych projektów. To można uznać za początek popularnych dziś fashion weeków - dodaje.
W latach 60. XX wieku pokazy mody odrywają się od wnętrz domów towarowych i salonów projektowych. Pojawiają się przeróżne przestrzenie, jak piwnice, bulwary nad Sekwaną. Dziś projektanci prześcigają się w pomysłach - wykorzystują dachy wieżowców, lasy, łąki.
Od lat 80. pokazy mody były planowane jak rockandrollowe show wielkiej gwiazdy. W ostatnich latach trochę to jednak ucichło. Wielkie show zostało zastąpione przez pokazy skromniejsze, zrównoważone, organizowane z dbałością o planetę.
***
Tytuł audycji: Stacja Kultura
Prowadzi: Kasia Dydo
Materiał przygotowała: Ada Janiszewska
Data emisji: 17.11.2022
Godzina emisji: 11.38
pj/kor