19 kwietnia 3000 wolontariuszy pojawi się na ulicach Warszawy i pięciu innych polskich miast. Żółte kwiaty będą rozdawać w Krakowie, Łodzi, Wrocławiu, Lublinie i Białymstoku. - Nasi wolontariusze są doskonale przygotowani. Będą wręczać papierowe, żółte kwiaty, ale też edukować - mówi Zofia Bojańczyk, koordynatorka akcji. - Warszawiacy doskonale znają akcję "Łączy nas pamięć". 19 kwietnia sami rozglądają się za naszymi wolontariuszami, by otrzymać rocznicowy żonkil. Zdarzają się też osoby, które jeszcze o tej akcji nie słyszały, i nasi wolontariusze właśnie po to są, żeby o niej informować - dodaje.
Wyjątkowi ambasadorzy i ambasadorki
19 kwietnia 1943 roku wybuchło pierwsze powstanie warszawskie i największe powstanie żydowskie w okupowanej Europie. W tym roku honorową ambasadorką akcji jest Hanna Krall, niezwykła postać, wybitna reportażystka. - Jesteśmy zaszczyceni, że Hanna Krall przyjęła nasze zaproszenie, bo każda rocznica jest jakoś połączona z Hanną Krall, ona jest połączona z Markiem Edelmanem, od którego wszystko się zaczęło - wyjaśnia gość Kasi Dydo. - W tym roku będziemy pokazywać film na podstawie reportażu Hanny Krall "Zdążyć przed Panem Bogiem". Jego premiera zaplanowana jest na 19 kwietnia na 8 rano w portalu YouTube oraz na stronie Muzeum Polin.
16:57 czwórka stacja kultura 18.04.2023.mp3 Żonkile na ulicach polskich miast. "Łączy nas pamięć" upamiętnia powstanie w getcie warszawskim (Stacja kultura/Czwórka)
Reportaż "Zdążyć przed Panem Bogiem" to ogromnie interesujący zapis rozmowy Hanny Krall z Markiem Edelmanem, ostatnim przywódcą powstania w getcie warszawskim. To reportaż nie tylko o tym, jak wyglądały walki, ale też o nim samym, co się z nim działo, kiedy wojna się skończyła, gdy poszedł na studia medyczne czy zaczął prace w łódzkim szpitalu. Ta potrzeba ratowania ludzkiego życia była w nim do końca.
Spotkanie z Hanną Krall zaplanowane jest na środę, 19 kwietnia, o 18.00 w Muzeum Polin. Poprowadzi je Mariusz Szczygieł, a fragmenty reportażu przeczyta Magdalena Cielecka. Spotkanie będzie też transmitowane w sieci.
"Nie bądź obojętny"
W tym roku hasłu "Łączy nas pamięć" towarzyszy drugie, niemniej aktualne: "Nie bądź obojętny". - To hasło się nigdy nie zdezaktualizuje. Oznacza pomoc drugiej osobie, brak zobojętnienia na krzywdy innych. Podkreśla, że każdy akt ignorancji może mieć swoje konsekwencje - podkreśla koordynatorka akcji "Żonkile". - Z tego względu też do grona naszych ambasadorów i ambasadorek zaprosiliśmy Grupę Granica, tych młodych ludzi, którzy działają na granicy polsko-białoruskiej, ratują ludzi, którzy szukają lepszego domu. W tym roku to hasło trzeba podkreślić i zaznaczyć - uzupełnia.
Polin, edukacja i mural
Strona internetowa Muzeum Polin pełna jest materiałów edukacyjnych. Co roku do akcji upamiętniającej powstanie w getcie dołączają się szkoły, w tym roku jest ich ponad 7000. - Od pewnego czasu poszerzamy naszą bazę o materiały dla najmłodszych uczniów - zdradza Zofia Bojańczyk. - Powstają opowiadania dla nich. Nie mówimy tam ani o wojnie, ani o zagładzie, ale chcemy powiedzieć, co znaczy "nie bądź obojętny", jak być wrażliwym na krzywdę drugiego człowieka, jak być miłym i pomocnym. To bardzo podstawowe, empatyczne wartości.
Przy warszawskim przystanku metra Centrum będziemy mogli też oglądać mural autorstwa Adama Walasa upamiętniający cywilów z getta warszawskiego. - Każdej z namalowanych postaci towarzyszy cytat z jej wspomnień lub pamiętników - wyjaśnia Zofia Bojańczyk. - Chcemy im oddać głos.
17 kwietnia została też otwarta wystawa czasowa w Muzeum Polin "Wokół nas morze ognia". To ekspozycja opowiadająca o historii powstania w getcie warszawskim z perspektywy ludności cywilnej. - Gdy myślimy o powstaniach, to często myślimy o powstańcach jako tych walczących z bronią w ręku, rzucających granatami, a doświadczenie cywili jest bardziej marginalizowane - zauważa gość Czwórki. - My chcemy pokazać doświadczenia zwykłych ludzi. Gdy powstanie się rozpoczęło, oni musieli zejść do bunkrów, czyli piwnic, biernie odpierali atak, nie słuchali rozkazów Niemców. Niektórzy z nich trwali tam mimo zburzenia synagogi na Tłomackiem, które było symbolicznym końcem powstania - dodaje.
Przez wystawę prowadzą nas historie 12 konkretnych bohaterów i bohaterek, którzy opowiadają o swoim doświadczeniu.
Obchody 80. rocznicy powstania w getcie warszawskim uświetni też, 20 kwietnia, koncert Hani Rani.
***
Tytuł audycji: Stacja Kultura
Prowadzi: Kasia Dydo
Gość: Zofia Bojańczyk (koordynatorka akcji)
Data emisji: 18.04.2023
Godzina emisji: 10.15
pj