Serwis specjalny Polskiego Radia - Hymn Polski
Profesor Ryszard Wiktor Schramm, polski biolog, taternik i podróżnik z dzieciństwa spędzonego w Bieszczadach wyniósł miłość do gór. Studiował atlasy pełne pustych, niewypełnionych miejsc i marzył o odkrywaniu nowych szlaków i zakątków, gdzie nie stanęła ludzka noga. Ryszard Wiktor Schramm jako profesor nauk biologicznych specjalizował się w biochemii roślin. Oprócz pracy naukowej poświęcał się licznym pasjom - był wybitnym taternikiem, alpinistą i polarnikiem.
Posłuchaj
04:35 _PR4_AAC 2020_nauka_3_prof_Schramm_11_11-12-33-22.mp3 O profesorze Ryszardzie Schrammie opowiada jego syn Tomasz (Stacja Nauka/Czwórka)
- Był podróżnikiem starającym się dotrzeć na białe plamy istniejące w atlasie świata. W XIX wiecznych mapach, które ojciec przeglądał jako dziecko, takich miejsc było jeszcze sporo - mówi syn profesora, historyk, profesor nauk humanistycznych Tomasz Schramm. - Kiedy ja dołączyłem do jego wypraw, nie było ich już tak dużo, ale docieraliśmy w miejsca, gdzie byliśmy pierwsi zarówno jako wspinacze, jak i polarnicy.
ZOBACZ WIĘCEJ Sto wynalazków na stulecie >>>
Profesor Ryszard Wiktor Schramm uczestniczył w dziesięciu polskich wyprawach eksploracyjnych w tym sześciokrotnie jako ich organizator i kierownik. Jako polarnik siedmiokrotnie odwiedził Spitsbergen. Jego syn Tomasz brał udział w pięciu z nich. Najbardziej wspomina rejs opisany w książce "Dwa długie dni", który miał swój początek w 1980 roku.
Czytaj także:
Za całokształt osiągnięć prof. Ryszard Wiktor Schramm otrzymał Polską Nagrodę Podróżniczą Super Kolos w 2003 roku. Wcześniej jego dokonania zostały docenione między innymi przez Międzynarodowe Stowarzyszenie The Explorers Club, do którego należał m.in. Henryk Arctowski. Przyczyniła się do tego głównie wyprawa do Darwazu Afgańskiego.
- Wkraczaliśmy w teren gdzie nikogo wcześniej nie było - tylko ludność lokalna. Byliśmy tam pierwszą wyprawą alpinistyczną i przeprowadziliśmy rekonesans, zdobywając kilkanaście szczytów, które były oczywiście dziewicze - opowiada gość audycji. - Nasza wyprawa z roku 1975 była wyprawą absolutnie odkrywczą i eksploracyjną. Dzięki niej zniknęły białe plamy z map tajemniczego wówczas terenu w Afganistanie.
"Przystanek Niepodległość", muzyka i refleksje - Święto Niepodległości 2020 w Czwórce
Czytaj także:
Bronisław Stoj to polski inżynier mechanik, kawaler Orderu Polonia Restituta i żywa legenda Gorlic. To właśnie tam Bronisław Stoj mieszkał i pracował nad najnowszymi rozwiązaniami technologicznymi dla pobliskich fabryk.
W 1945 roku po powrocie z robót do Polski, Bronisław Stoj rozpoczął pracę w Fabryce Maszyn Górniczych i Wiertniczych w Gliniku koło Gorlic. Od tego zaczęło się jego zainteresowanie technologią budowli maszyn. Jest autorem ponad 100 projektów racjonalizatorskich.
Posłuchaj
03:58 _PR4_AAC _nauka_4_Stoj_2020_11_11-12-40-56.mp3 Mówimy o Bronisławie Stoju - polskim inżynierze mechaniku, który Jest autorem ponad 100 projektów racjonalizatorskich (Stacja Nauka/Czwórka)
Opracowane przez niego projekty okazały się przełomowe i zostały wdrożone w zakładach na całym świecie.
- Maszyny górnicze, obudowy, przenośniki, maszyny i urządzenia do robienia odwiertów w poszukiwaniu ropy naftowej były eksportowane na cały świat - to nie była tylko produkcja dla Gorlic - opowiada Roman Jamro, Prezes Oddziału Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Mechaników Polskich i dyrektor Ośrodka w Gorlicach. - Stoj był członkiem zespołów konstruktorskich i składał wnioski racjonalizatorskie dotyczące usprawnień w wytwarzaniu podzespołów.
Czytaj także:
Zapisał się również w historii samych Gorlic jako członek tamtejszego Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Mechaników Polskich. - Pan Bronisław jest członkiem Stowarzyszenia od roku 1967 i pełnił w nim wiele funkcji - mówi gość audycji.
Za całokształt swojej pracy otrzymał dziesięć odznaczeń m.in. Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski. W tym roku Pan Bronisław Stoj obchodził setne urodziny.
***
Tytuł audycji: Stacja Nauka
Prowadzi: Patryk Kuniszewicz
Materiał przygotowała: Agata Nowotnik, Olivia Krettek
Goście: Tomasz Schramm (historyk, profesor nauk humanistycznych), Roman Jamro (Prezes Oddziału Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Mechaników Polskich, dyrektor Ośrodka w Gorlicach)
Data emisji: 11.11.2020
Godzina emisji: 12.33
aw
