Mrówki - jak radzą sobie zimą?

Ostatnia aktualizacja: 07.12.2021 16:30
W Polsce można spotkać ponad 100 gatunków mrówek, jednak są miejsca, gdzie jest ich więcej. Choćby w Grecji, gdzie można rozróżnić aż 600 ich rodzajów. W Polsce jednak żyją zarówno osobniki z południa i z północy Europy. Sprawdzamy, co wiemy o mrówkach i jak radzą sobie one zimą.
Niektóre gatunki mrówek zimę mogą spędzić w żołędziach, na gałązkach lub pniach
Niektóre gatunki mrówek zimę mogą spędzić w żołędziach, na gałązkach lub pniachFoto: shutterstock/nikvasil6


Posłuchaj
04:35 Czwórka/Stacja Nauka - 07.12.2021.mp3 Michał Michlewicz z Uniwerstytetu Przyrodniczego w Poznaniu opowiada o mrówkach (Stacja Nauka/Czwórka)

 

  • Słowo "mrówka" prawdopodobnie pochodzi od łacińskiego słowa formica.
  • Wiele wieków temu mrówkom przypisywano magiczną moc.
  • W zależności od gatunku - chłodniejszy czas owady te mogą spędzić zahibernowane głęboko pod ziemią albo np. w żołędziach.

Etymologia słowa "mrówka" nie jest jednoznaczna, wiele wskazuje na to, że wszystko zaczęło się od łacińskiego słowa formica. Ta forma zawarta jest też w nazwie toksycznego kwasu mrówkowego, który w nomenklaturze naukowej zwie się acidum formicum. Pracowitość mrówek znana jest choćby ze słynnego powiedzenia "być pracowitym jak mrówka", jednak czy rzeczywiście mrówki to takie pracusie?

Być pracowitym jak mrówka

- Patrząc na mrowisko, widzimy tam ciągły ruch i pracę, jednak gdy przyjrzymy się poszczególnym osobnikom, to okaże się, że nie są one już tak bardzo pracowite - tłumaczy Michał Michlewicz z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. - W większości kolonii część mrówek pracuje, jednak są też takie, które nic nie robią.

Jak mówi specjalista, mrówkom wiele wieków temu przypisywano magiczną moc. Czasem były kojarzone ze szczęściem, innym razem z przepowiadaniem śmierci. Okazywano mrówkom szacunek i wierzono, że zrobienie wędki z gałęzi, która rosła w pobliżu mrowiska, gwarantuje obfite połowy.


Źródło: YouTube / "Imperium"- mrówki, film przyrodniczy, krótkometrażowy ILLUVISION STUDIO Grzegorz Dominiak 


Co mrówki robią zimą?

Co dzieje się z mrówkami zimą? - Wszystko zależy od gatunku. Część schodzi głęboko pod ziemię, tam, gdzie gleba nie zamarza i temperatura jest plusowa. Po prostu hibernują, czekając wiosny - wyjaśnia rozmówca Szymona Jaworskiego. - Część gatunków jednak nie przejmuje się mrozem, ponieważ wiele owadów ma inny skład płynów wewnątrz ciała niż my i są odporne na niskie temperatury. Te żyją na powierzchni. Są też gatunki, które żyją w żołędziach lub na gałązkach i zostają w tych miejscach również w czasie zimy. Co gatunek, to inna strategia na przetrwanie - tłumaczy.

Czytaj także:

Dotyczy to także pobudki ze snu zimowego. Kiedy pojawią się na kopcu pierwsze promienie ciepłego, wiosennego słońca, mrówki wychodzą na jego powierzchnię, ogrzewają się i przenoszą ciepło do środka. To, jak szybko się obudzą, zależy od miejsca, w którym gniazdowały.

Niektóre z mrówek chowają się w naszych domach. Mrówki faraona, te najmniejsze, potrafią zimować w ścianach lub w szczelinach. Są też gatunki wykorzystujące do przetrwania pomoc innych owadów, np. gąsienic, które zapraszają do swojego gniazda.

 

***

Tytuł audycji: Stacja Nauka

Prowadzi: Oliwia Krettek

Materiał przygotował: Szymon Majchrzak

Data emisji: 07.12.2021

Godzina emisji: 12.43

aw

Czytaj także

Dokąd idą wiosną ropuchy? "Wracają do domu"

Ostatnia aktualizacja: 06.04.2021 14:34
- W tym roku ropuchy mają siłę na wędrowanie. Są duże, sprawne i bardzo aktywne, więc mogą przebyć spore odległości - mówił Mikołaj Kaczmarek z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. 
rozwiń zwiń
Czytaj także

Małże w wielkim mieście. "Pracują w wodociągach"

Ostatnia aktualizacja: 28.06.2021 14:03
Do badania jakości wody wykorzystuje się w stołecznych wodociągach m.in. małże.
rozwiń zwiń