Badanie PIRLS. Jak polscy uczniowie radzą sobie z czytaniem po pandemii?

- Czytanie jest łatwe - deklaruje ponad 60 proc. polskich uczniów, którzy wzięli udział w Międzynarodowy Badaniu Postępów Biegłości w Czytaniu (PIRLS). Nasi czwartoklasiści dobrze radzą sobie zarówno z tekstami literackimi, jak i użytkowymi, ale mają problem z wyszukiwaniem informacji w teście i z wyciąganiem wniosków. 

Czwartoklasiści z naszego kraju dobrze radzą sobie zarówno z tekstami literackimi, jak i użytkowymi. (zdj. ilustracyjne)

Foto: Shutterstock/Ground Picture

Polscy i fińscy uczniowie czytają najbieglej w Unii Europejskiej

Międzynarodowe Badanie Postępów Biegłości w Czytaniu (Progress in International Reading Literacy Study, w skrócie PIRLS) to cykliczny program o światowym zasięgu, który bada umiejętności czytania ze zrozumieniem w szkołach podstawowych, a dokładnie w IV klasie, przy czym średnia wieku polskich uczniów (9-10 lat) jest wyższa niż w innych krajach przynajmniej o rok. - W tym roku jesteśmy w czołówce jeśli chodzi o czytanie ze zrozumieniem, a poziom naszych uczniów jest właściwie nieodróżnialny od Finlandii - mówi dr Tomasz Gajderowicz z Uniwersytetu Warszawskiego. - Należy jednak pamiętać o tym roku różnicy i o fakcie, że nasze dzieciaki tak naprawdę uczą się już piąty rok, bo czytać zaczynają już w zerówce. Przed 2016 rokiem wysyłaliśmy do tego badania trzecioklasistów i wtedy te wyniki było nieco inne. 

Strata edukacyjna po pandemii

Pierwsza odsłona jednego z największych na świecie projektów badawczych dotyczących osiągnięć edukacyjnych odbyła się w 2001 roku i od tego czasu odbywa się raz na pięć lat. - Tegoroczne badanie jest pierwszym po pandemii, więc już z tego powodu wydaje się być bardzo ważne. Mamy szansę porównać jak wygląda edukacja w różnych krajach po doświadczeniu związanym z koronawirusem - wyjaśnia gość Czwórki. - Z badania wyraźnie wynika, że uczniowie większości krajów stracili na pandemii osiągnęli dużo gorsze wyniki niż w 2016 roku.

Sprawdź też:

• Polscy uczniowie z kosmicznymi sukcesami. "Przed nami finał konkursu"
• Polscy uczniowie oblali test z… kompetencji cyfrowych. Najgorzej jest z cyberbezpieczeństwem

Strata edukacyjna jest różna w różnych krajach, a Polska w nowym zestawieniu straciła dość dużo, bo 15 punktów w skali PIRLS. Średnio na świecie jest to nieco więcej, ale jak na kraje europejskie to jest to duży skok w dół. - 15 punktów w tej skali odpowiada paru miesiącom uczenia się, co oznacza, że luka edukacyjna będzie ciągnęła się za naszą młodzieżą przez długi czas. Przynajmniej wszystkie badania na to spójnie wskazują - podkreśla rozmówca Piotra Firana.  

Lubimy czytać, ale radość jest mniejsza

Czwartoklasiści z naszego kraju dobrze radzą sobie zarówno z tekstami literackimi, jak i użytkowymi. Lepiej wypadają w umiejętnościach zaawansowanych, takich jak interpretowanie tekstu, niż w umiejętnościach prostszych, jak wyszukiwanie informacji w tekście czy wyciąganie bezpośrednich wniosków. Z badania wynika także, że młodzi Polacy lubią czytać, jednak ich nastawienie do czytania jest mniej pozytywne niż rówieśników w innych krajach. Pod tym względem uczniowie w 2021 roku wypadli gorzej w porównaniu z uczniami uczęszczającymi do IV klasy pięć lat wcześniej.

Posłuchaj

11:52 CZWÓRKA Czat Czwórki - badanie 29.05.2023.mp3 Zakończyło się badanie PIRLS - jakie są wnioski? (Czat Czwórki/Czwórka)

Nauczyciele w badaniu PIRLS

W badaniu brali też udział nauczyciele i ich sytuacja wygląda dużo gorzej. Prawie wszyscy czwartoklasiści w Polsce mają nauczycieli, którzy są względnie zadowoleni ze swojego zawodu, jednak wskaźnik satysfakcji zawodowej polskich nauczycieli jest najniższy w porównaniu ze wszystkimi innymi krajami biorącymi udział w badaniu. - W 2016 roku ponad 40 proc. nauczycieli deklarowała, że czuje, że ich praca ma cel i sens. Dziś jest to wyłącznie 28 proc. To pokazuje, że przez polską edukację przetacza się kryzys i ja potraktowałbym ten raport jako pomoc do postawienia diagnozy i zastosowania środków, które mogłyby temu zaradzić - dodaje dr Tomasz Gajderowicz

***

Tytuł audycji: Czat Czwórki

Prowadzi: Piotr Firan

Gość: dr Tomasz Gajderowicz (Wydział Nauk Ekonomicznych, Uniwersytet Warszawski)

Data emisji: 29.05.2023

Godzina emisji: 15.16

kul