"Czterdziestolatek" kończyłby 85 lat. Niech żyje inżynier Karwowski!

Ostatnia aktualizacja: 14.05.2020 11:20
45 lat temu, w sobotę, Telewizja Polska nadała pierwszy odcinek serialu "Czterdziestolatek". Madzia, inżynier Karwowski, kobieta pracująca - to dziś kultowe postacie.
Audio
  • "Czterdziestotek" kończy 45 lat. Wszystkiego najlepszego inżynierze Karwowski! (Klucz kulturowy)
Warszawa 06.1974. Aktorzy Anna Seniuk i Andrzej Kopiczyński na planie serialu telewizyjnego pt. Czterdziestolatek, w reżyserii Jerzego Gruzy
Warszawa 06.1974. Aktorzy Anna Seniuk i Andrzej Kopiczyński na planie serialu telewizyjnego pt. Czterdziestolatek, w reżyserii Jerzego GruzyFoto: PAP/Witold Rozmysłowic

Między "Wojną domową" a "Pancernymi" pojawia się "Czterdziestolatek"

Dziś mija 45. lat od emisji pierwszego odcinka serialu w reżyserii Krzysztofa Teodora Toeplitza i Jerzego Gruzy. - "Czterdziestolatek" był Woodym Allenem Polski lat 70. Pozbawiony sprytu, naiwny marzyciel, który wszystkie 'odgórne' zalecenia, nawet te absurdalne, traktował serio i próbował realizować - tłumaczył w jednym z wywiadów reżyser serialu, Jerzy Gruza. W telewizji pojawił się 16 maja 1975 roku, w czasach, w których spośród telewizyjnych seriali emitowano "Wojnę domową", "Czterech pancernych i psa", "Wakacje z duchami", czy "Podróż za jeden uśmiech". - Serial o inżynierze Stefanie Karwowskim od pierwszego odcinka rozkochał publiczność - mówił filmoznawca Bartosz Staszczyszyn. 


Karwowski - peerelowski everyman

Nie przypadł jednak do gustu krytykom. - Zarzucano mu zbytnią kabaretowość, mówiono, że jest tanią rozrywką, co nie było do końca zarzutem bezpodstawnym, ponieważ "Czterdziestolatek" został napisany jako utwór kabaretowy i miał być wystawiany na scenie, a część kabaretowych gagów została przeniesiona na serial - przypominał dziennikarz. I choć serialowym postaciom często wytykano naiwność, ostatecznie widzowie zaprzyjaźnili się z Karwowskim i jego rodziną, bo jak mówił gość Czwórki, byli to bohaterowie, z którymi łatwo było się identyfikować.

Człowiek w dziwnym wieku, żyjący w dziwnych czasach

Była to satyra na rzeczywistość wyśmiewająca absurdy PRL-u. Autorzy, jak sami wspominali, garściami czerpali z życia adaptując do scenariusza historie zasłyszane na wczasach, w zakładach pracy, w sklepach, przekładając je na dialogi, które można było usłyszeć w serialu. Co warto odnotować, obaj pisząc scenariusz, mieli po czterdzieści lat. - Próbowali rozliczyć się z wiekiem, w którym nie jest się już młodym, ale jeszcze niestarym. Tkwi się w pewnego rodzaju zawieszeniu. Konfrontowali własne obserwacje ze scenami zaczerpniętymi z życia.

Poza Andrzejem Kopiczyńskim na ekranie mogliśmy zobaczyć plejadę gwiazd polskiego kina m.in.: kobietę pracującą, czyli Irenę Kwiatkowską, Magdę, żonę inżyniera Karwowskiego (w tej roli Anna Seniuk), Romana Kłosowskiego, Leonarda Pietraszaka, Wojciecha Pokorę, Katarzynę Łaniewską, czy Krzysztofa Kowalewskiego.

***

Tytuł audycji: Klucz Kulturowy

Prowadzi: Justyna Majchrzak

Gość: Bartosz Staszczyszyn (filmoznawca)

Data emisji: 16.05.2020

Godzina emisji: 15.20

ac

Czytaj także

Serialowe hity: "Mrs. America", "The Last Dance" i "The Midnight Gospel"

Ostatnia aktualizacja: 23.04.2020 10:12
Platformy streamingowe zalewają nas nowościami. W tym tygodniu czekają nas dwie podróże w czasie. Z "Mrs.America" cofniemy się do lat. 70. Z dokumentem "The Last Dance" do 1997 roku i boiska NBA. 
rozwiń zwiń
Czytaj także

"The Eddy". Joanna Kulig gra u reżysera "La La Landu"

Ostatnia aktualizacja: 08.05.2020 14:00
Dziś w sieci odbędzie się premiera pierwszej telewizyjnej produkcji reżysera Damiena Chazelle'a. - Na casting do serialu "The Eddy" aktorka pojechała z torbą, w której miała przygotowane rzeczy na porodówkę. Zanim na świecie pojawiło się jej pierwsze dziecko, rolę miała już w kieszeni - śmieje się Łukasz Muszyński. 
rozwiń zwiń
Czytaj także

Seriale stare, nowe i "kwarantannowe" poleca Kaja Klimek

Ostatnia aktualizacja: 14.05.2020 14:00
- W ramach nadrabiania zaległości spod znaku "przeleżałam 10 lat pod śniegiem, ale właśnie się obudziłam" zaczęłam oglądać serial "Mr. Robot" w reżyserii Sama Esmaila i przyznaję, że to "sztos" - mówi Kaja Klimek.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Filmy z wielkiego miasta poleca krytyk Łukasz Muszyński

Ostatnia aktualizacja: 15.05.2020 15:40
Choć powinno być tłem, często staje pełnoprawnym bohaterem opowieści. Tym razem Łukasz Muszyński poleca filmy, w których kluczową rolę grają miasta z całego świata.  
rozwiń zwiń