"Ojczysty - dodaj do ulubionych". Pierwszy dzień wiosny - idziemy na wagary

W cyklu "Ojczysty - dodaj do ulubionych" zdradzamy tajemnice języka polskiego. 21 marca - pierwszy dzień wiosny - to także dzień wagarowicza. Idziemy więc na wagary. Skąd wzięło się to słowo? Sprawdzamy w Czwórce.

W pierwszym dniu wiosny uczniowie zwyczajowo chodzą na wagary.

Foto: shutterstock/Studio Romantic

• W ramach kampanii "Ojczysty - dodaj do ulubionych" sprawdzamy, skąd się wzięło słowo "wagary".
• "Wagary" to słowo, które pochodzi z łaciny i oznacza "wałęsać się, tułać".
• Tak też w pierwszy dzień wiosny, który przypada 21 marca, robią uczniowie - zwyczajowo wagarują.

W ramach kampanii "Ojczysty - dodaj do ulubionych" w audycji "Pierwsze słyszę" poznajemy ciekawostki językowe. 21 marca przypada pierwszy dzień wiosny, więc tym razem idziemy na wagary. 

Wagary - skąd pochodzi to słowo?

Jak podaje strona NCK "Ciekawostki językowe/Ojczysty-dodaj do ulubionych: wagary to rzeczownik o łacińskim źródłosłowie. Pochodzi od łacińskiego czasownika vago, vagare - "wałęsać się, tułać" lub vagor, vagari - "bezładnie biegać, błąkać się, tułać, wałęsać". 

Od wakacji po klub - łacińskie korzenie słów

Innym szkolnym zapożyczeniem z łaciny są "wakacje" - od łacińskiego vacatio, vacationis "zwolnienie". Zapożyczenia z języka łacińskiego, czyli latynizmy, zwykle kojarzy się ze stylem naukowym, warto jednak pamiętać, że wiele latynizmów to wyrazy tematycznie związane ze szkołą (sam rzeczownik "szkoła" też jest przecież zapożyczeniem z łaciny - od schola, scholae "szkoła".

W łacinie schola oznaczało też "nisza w łaźni, w której czekano na kąpiel lub odpoczywano po kąpieli" i w której rozmawiano na różne tematy - stąd kolejne znaczenie łac. schola "sala, klub"').

Posłuchaj

01:32 CZWORKA_Ojczysty_wagary 21.03.2024.mp3 "Ojczysty - dodaj do ulubionych". Skąd się wzięło słowo "wagary"? (Pierwsze słyszę/Czwórka

 

Warto też pamiętać, że dzień wagarowicza to nie święto państwowe czy kościelne, tylko uczniowski zwyczaj, dlatego połączenie: "dzień wagarowicza" piszemy małymi literami.

Audycja powstała we współpracy z Narodowym Centrum Kultury.

___

Kampania społeczno-edukacyjna "Ojczysty - dodaj do ulubionych" ma na celu propagowanie dbałości o poprawność polszczyzny oraz kształtowanie świadomości językowej Polaków. Dziennikarze Czwórki angażują się w projekt, prezentując w formie dźwiękowej ciekawostki językowe.

Kolejnych odsłon będzie można posłuchać we wtorki i czwartki w porannej audycji "Pierwsze słyszę", po godz. 7.30. O pochodzeniu wyrażeń z życia codziennego opowie Martyna Matwiejuk. 

POSŁUCHAJ POPRZEDNICH ODCINKÓW <<<

Język polski należy do najtrudniejszych języków świata. Badanie pochodzenia słów i ich ewolucji to fascynująca podróż przez historię i zwyczaje. Martyna Matwiejuk w audycji "Pierwsze słyszę" o godz. 7.30 do końca roku będzie wyjaśniać, dlaczego niektóre memy powodują, że "śmiejemy się do rozpuku", sprawdzi też językowy rodowód "kundla", skąd się wziął "majsterklepka" i jaką miarą jest "łut szczęścia". 

Organizatorem akcji "Ojczysty - dodaj do ulubionych" jest Narodowe Centrum Kultury. Kampania trwa nieprzerwanie od 20 lutego 2012 roku, dnia poprzedzającego Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego. "Ojczysty - dodaj do ulubionych" to najpopularniejszy kanał prowadzony przez centralne instytucje kultury poświęcony poprawnej polszczyźnie.

***

Na kolejne odsłony cyklu we wtorki i czwartki, w porannej audycji "Pierwsze słyszę", po godz. 7.30 zaprosi Martyna Matwiejuk.

mat. pras./kd/aw/pj/wmkor