W ostatnich latach dzięki biologii molekularnej, genetyce i biochemii nie tylko coraz więcej wiemy o biologii nowotworów, lecz także potrafimy je coraz skutecznej leczyć.
Szansą na pokonanie wielu nowotworów stają się biotechnologiczne terapie celowane, które zapewniają znacznie większą efektywność leczenia i większe bezpieczeństwo niż terapie stosowane dotychczas. Prace nad takimi nowoczesnymi lekami przeciwnowotworowymi rozpoczęli polscy badacze z firmy Adamed.
Dr Krzysztof Lemke, specjalista od chemii medycznej, wyjaśnia, na czym polega ten program. – Słowo BIOTECHNOLOGICZNY używa się wobec produktów, które są wytwarzane przez mikroorganizmy – mówi. – Do produkcji naszych białek terapeutycznych wykorzystujemy bakterie E. Coli. Słowo CELOWANY przypisuje się natomiast do cząsteczek, które oddziałują z konkretnymi receptorami tylko na wybranej komórce.
Można powiedzieć, że w terapii "strzela się" do komórek nowotworowych, nie szkodząc komórkom zdrowym.
Pod względem toksyczności terapia ta ma znaczną przewagę nad chemioterapią, radioterapią czy metodą chirurgiczną. Nasz ekspert podkreśla jednak, że każde leczenie oparte na białkach lub na małych cząsteczkach nie będzie mogło zastąpić chirurgii.
- Chirurgia jest niezbędna, kiedy mamy do czynienia z bardzo dużymi nowotworami, które są bardzo trudne do wyleczenia – tłumaczy dr Krzysztof Lemke. Dopiero po zastosowaniu tej radykalnej metody można wykorzystać terapię nowoczesnymi cząsteczkami celowanymi. Za jej pomocą zwalcza się chorobę, która pozostała w organizmie po leczeniu oraz nowotwory złośliwe z przerzutami, przy których interwencja chirurgiczna nie jest możliwa.
Mgr inż. Łukasz Kalinowski, szef Działu Innowacji, podaje, że badania prowadzone są już na żywych organizmach. Komórki ludzkiego nowotworu wszczepia się genetycznie modyfikowanym myszom, pozbawionym układu immunologicznego. Następnie dożylnie podaje im się lek (konstruktory) i obserwuje jego skuteczność w zwalczaniu choroby.
Jak twierdzą naukowcy, wyniki badań są bardzo obiecujące. Wyjątkowo dobre efekty osiągają w zwalczaniu raka płuc, trzustki czy jelita grubego, a więc nowotworów, które najbardziej zagrażają człowiekowi.
Rozmawiał Krzysztof Michalski.
(AK)