- 1 sierpnia (1944 roku) nie braliśmy pod uwagę możliwości nieudania się powstania, podobnie jak nie zakładaliśmy, że powstania nie przeżyjemy - powiedział Żukowski przy Pomniku Polskiego Państwa Podziemnego i Armii Krajowej, podczas uroczystości upamiętniających rocznicę zrywu. Jak stwierdził, zrównanie Warszawy z ziemią zgodnie z rozkazem Hitlera i śmierć 200 tys. rodaków było straszną karą. - Tej straty nie przewidywali ani nasi dowódcy, ani decydenci rządu londyńskiego - mówił.
Serwis specjalny POWSTANIE WARSZAWSKIE >>>
Podkreślił, że Powstanie Warszawskie miało być sygnałem dla świata, że Warszawa walczy. - Na linii frontu pomiędzy dwoma wrogami Warszawa walczy, nie czekając na wyzwolenie - to miało być sygnałem, że ewentualne wyzwolenie nie oznacza wolności, a my walczyliśmy o wolność, a wolność krzyżami się mierzy - zaznaczył.
70. rocznica wybuchu Powstania Warszawskiego [relacja]
Według niego, zastanawiając się dlaczego doszło do rozkazu wydanego przez dowódcę Armii Krajowej gen. Tadeusza Bora-Komorowskiego rozpoczęcia powstania w Warszawie, "chociaż drugi wróg był na przedmieściach", trzeba pamiętać o kilku kwestiach. - Nie kwestionuję opinii, że była to decyzja polityczna podjęta przez rząd w Londynie. Istnieje jednak jeszcze dodatkowy wątek, sygnalizujący, że nawet gdyby nie było rozkazu dowódcy AK, do powstania by doszło - powiedział.
Jak podkreślił, "dzień przed wybuchem powstania, wobec zbliżającego się gwałtownie frontu wschodniego władze niemieckie zażądały stawienia się 100 tys. Polaków do kopania umocnień ziemnych, które razem z Wisłą miały zamienić miasto w twierdzę - Festung Warschau".
FILM: Hymn, zmiana warty i salwa honorowa. Obchody powstańcze przed Grobem Nieznanego Żołnierza/ Źródło: TVN24/x-news
- Niestawienie się do tych prac groziło wyrokiem śmierci. Co mieli zrobić młodzi warszawiacy? Nie stawił się przecież nikt (...). Pomijam tutaj wszystkie cierpienia i prześladowania, jak też chęć zemsty za terror, zniszczenia i straty ludziach związane z niemiecką polityką okupacyjną. Na pierwszy plan wysuwa się pragnienie odzyskania wolności po pięcioletnim zniewoleniu i upodleniu - dodał.
Dziś 70. rocznica wybuchu Powstania Warszawskiego - zbrojnego zrywu żołnierzy Armii Krajowej oraz mieszkańców stolicy, skierowanego przeciw niemieckiemu okupantowi. Według pierwotnych założeń, miało trwać kilka dni, zakończyło się jednak kapitulacją po 63 dniach.
We wszystkich walkach do kapitulacji, zginęło 18 tysięcy powstańców. Straty wśród osób cywilnych wyniosły, według różnych źródeł, od 150 do 200 tysięcy.
Radiowa Mapa Powstania Warszawskiego >>>
PAP/aj