Logo Polskiego Radia
PAP
Izabela Zabłocka 25.07.2015

IPN odnalazł na cmentarzu w Gdańsku szczątki ofiar komunizmu

W ciągu pierwszego tygodnia prac na Cmentarzu Garnizonowym w Gdańsku pracownicy IPN poszukujący pochówków ofiar komunizmu odnaleźli szczątki 27 osób. Najprawdopodobniej tylko część należała do więźniów zmarłych lub straconych w pobliskim areszcie.
Danuta Siedzikówna została zabita  28 sierpnia 1946 r.Danuta Siedzikówna została zabita 28 sierpnia 1946 r. Kekator/Wikipedia/Domena publiczna

- Możemy wyróżnić dwa rodzaje pochówków: mamy tu pochówki trumienne oraz ludzi, których ciała wrzucono bezpośrednio do ziemi - powiedział prof. Krzysztof Szwagrzyk z Zespołu Samodzielnego Wydziału Poszukiwań IPN.

Profesor kieruje zespołem, który od poniedziałku szuka szczątków ofiar komunizmu, w tym żołnierzy wyklętych, którzy zostali straceni lub zmarli w 1946 roku w areszcie przy ul. Kurkowej w Gdańsku.

Szwagrzyk wyjaśnił, że w przypadku kilku pochówków badacze mają niemal pewność, że znaleźli szczątki więźniów aresztu z ul. Kurkowej.  - Ale obok tych pochówków oraz w ich nieco dalszym sąsiedztwie są szczątki ludzi, którzy nie zostali pochowani w skrzyniach bez wieka, jak więźniowie. Pochowano ich bezpośrednio w ziemi, w grobach masowych lub pojedynczych, bez odzieży, bez śladów po butach - powiedział prof. Szwagrzyk.

Dodał, że jedna z hipotez przyjmowanych przez badaczy zakłada, że wspomniane pochówki ziemne mogą kryć szczątki osób, które zmarły w obozach, jakie działały tuż po wojnie na terenie Gdańska. W mieście istniały m.in. obozy przejściowe dla powracających do Polski drogą morską polskich żołnierzy z Zachodu, m.in. z Anglii.

Decyzje dotyczące ewentualnych dalszych ekshumacji będą podejmowane w przyszłym tygodniu. Dodał, że prace na terenie kwatery 14 są niezwykle trudne, m.in. ze wzglądu na dużą liczbę regularnych pochówków na tym terenie oraz dużą ilość gruzu zalegającego płytko pod ziemią.

W rozpoczętych w poniedziałek pracach poza pracownikami IPN biorą też udział antropolodzy, specjaliści medycyny sądowej, archeolodzy oraz prawie 30 wolontariuszy z Polski oraz z zagranicy.

Pierwszy etap prac na terenie kwatery 14, gdzie w latach 40. dokonywano pochówków ofiar komunizmu, głównie więźniów pobliskiego aresztu, miał miejsce we wrześniu ub.r. Wówczas udało się odnaleźć szczątki 13 osób, w tym Danuty Siedzikówny ps. Inka i - najprawdopodobniej (prace nad identyfikacja trwają) - ppor. Feliksa Selmanowicza ps. Zagończyk, który został zabity tego samego dnia co "Inka".

Z badań w archiwach wynika, że w Gdańsku w latach 40. wykonano 25 egzekucji "na wrogach systemu komunistycznego", m.in. na żołnierzach wyklętych. 

Żołnierze Wyklęci >>> zobacz serwis specjalny

PAP/iz