Polscy internauci pomogą odczytać tysiące antycznych papirusów

700 skrzyń pełnych papirusów od 1907 roku znajduje się w archiwach uniwersytetu w Oksfordzie. Do tej pory badaczom udało się odczytać tylko ich niewielką liczbę z pół miliona zwojów. Szkopuł tkwi bowiem w tym, że ten ogromny zbiór zawiera wszystko - od recept, zaklęć, list zakupów, testamentów, sprawozdań z wyścigów konnych, korespondencji prywatnej i urzędowej - po literaturę i to tę najważniejszą.

- Przeciętny antyczny obywatel miał 3 razy więcej greckich tekstów w domu niż moi koledzy w Oxfordzie. Znaleźliśmy już urywki z Platona, Meandra i Herodota, a nawet zaginione fragmenty Ewangelii. W zeszłym miesiącu koledzy odkryli opis poprzednio nieznanych aktów Jezusa - mówił BBC dr Chris Lintott z angielskiego uniwersytetu.

Naukowcy chcą teraz raptownie przyspieszyć odczytywanie antycznych greckich papirusów dzięki pomocy ochotników. Każdy amator może od dziś przy domowym komputerze jako pierwszy zajrzeć do dokumentów spisanych między czwartym a jedenastym wiekiem.

Dr Lintott stworzył program komputerowy, który pozwala identyfikować z ekranu greckie litery papirusa, wprowadzać je do pamięci przez klawiaturę i odczytać przybliżone, mechaniczne tłumaczenie. Jak to dokładnie działa? Posłuchaj relacji Grzegorza Drymera, korespondenta Polskiego Radia z Londynu!

Strona projektu: www.ancientlives.org automatycznie otwiera jeden z 200 tysięcy papirusów odkopanych na początku zeszłego stulecia w prowincjonalnym hellenistycznym mieście Oxyrhynchus. Odkrywcy - brytyjscy naukowcy Grenfell i Hunt na początku nie spodziewali się tam znaleźć niczego niezwykłego.

O tym, że było tam kiedyś antyczne miasto, świadczyła tylko wystająca z piasku grecka kolumna. Naukowcy zaczęli się więc przyglądać otaczającym miasto pagórkom - antycznym śmietniskom. Na początku 1897 roku wykopali spod piasku zwój zawierający apokryficzną Ewangelię według Świętego Tomasza.

- Papirusy zaczęły się wtedy wyłaniać na powierzchnię - piszą na stronie twórcy projektu. W ciągu kilku lat bardzo delikatnymi metodami wydobyto spod piasku teksty Platona, Tukidydesa i grecką poezję, której nikt nie czytał od tysiąca lat.

Pojawiły się też prywatne listy, świadectwa ślubów, zapiski ludzi z nieistniejącego już miasta. - Starożytne śmietnisko stało się współczesnym skarbem - kwitują naukowcy.

usc (fot. ancientlives.org)

>>> Zapraszamy Państwa do wysłuchania audycji autorstwa Doroty Truszczak, która o społecznościowym projekcie naukowym rozmawiała z prof. dr. hab. Tomaszem Derdą z Zakładu Papirologii z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego.