Logo Polskiego Radia
Jedynka
Agnieszka Szałowska 10.11.2014

X Pawilon - aby stąd uciec Piłsudski udawał chorego psychicznie

Na terenie Cytadeli Warszawskiej, między ulicą Skazańców a ulicą Trojaka stoi X pawilon - w czasie zaborów areszt śledczy i miejsce martyrologii więźniów politycznych.
Cytadela warszawskaCytadela warszawska© Marek and Ewa Wojciechowscy / Trips over Poland / CC-BY-SA-3.0
Posłuchaj
  • Jerzy Wągrodzki oprowadza po X Pawilonie Cytadeli Warszawskiej (Naukowy zawrót głowy/Jedynka)
Czytaj także

Historycy uważają, że przez Cytadelę przeszło około 40 tysięcy bojowników, patriotów i rewolucjonistów walczących o niepodległą Polskę, oraz przemiany społeczne.

Cela
Cela Romualda Traugutta w X Pawilonie CW

- Nie ma spisu więzień z tego okresu, wiemy tylko, że w X pawilonie były w sumie 84 cele, połowa z nich pojedynczych. W celach zbiorowych upychano tylu aresztantów ilu dało się zmieścić - opowiada Jerzy Wągrodzki.

Wśród więźniów X Pawilonu byli m.in. Romuald Traugutt i Józef Piłsudski, któremu udało się wydostać z Cytadeli dzięki symulacji choroby psychicznej. - Wszystkich innych chorych odsyłano wtedy do lazaretu więziennego, a stamtąd nadal nie było ucieczki - uzasadnia decyzję wodza Wągrodzki.

W Muzeum X Pawilonu Cytadeli Warszawskiej trwa rewitalizacja. Odtworzona i powiększona za sprawą stanowisk multimedialnych ekspozycja otwarta zostanie w 2015 roku.

Co znajdowało się na terenie, na którym po upadku powstania listopadowego powstała Cytadela i czy twierdza spełniła swoją rolę dowiesz się z nagrania audycji.

***

Tytuł audycji: Naukowy zawrót głowy

Prowadziła: Dorota Truszczak
Gość: Jerzy Wągrodzki - kustosz Muzeum X Pawilonu
Data emisji: 8.11.2014
Godzina emisji: 23.30

(asz,tj)