Logo Polskiego Radia
Jedynka
Michał Górski 10.03.2023

Cud starożytnej architektury. Jakie tajemnice skrywa piramida Cheopsa?

Kilka dni temu świat obiegła sensacyjnie brzmiąca informacja o odkryciu w piramidzie Cheopsa nieznanego dotąd korytarza, który został zlokalizowany tuż nad oryginalnym wejściem do piramidy. Egiptolodzy studzą jednak entuzjazm, uważając pustą przestrzeń za celowy zabieg konstrukcyjny, który miał zmniejszać nacisk wyżej położonych kamieni.

Już w czasach antycznych znalazła się na czele listy siedmiu cudów starożytności i po dziś dzień fascynuje, zachwyca, intryguje. Piramida Cheopsa znajduje się na płaskowyżu w Gizie pod Kairem i liczy sobie 4,5 tys. lat. To najwyższa z egipskich piramid. Jak zauważa Katarzyna Kobylecka, dopiero wejście do wnętrza pozwala uświadomić sobie potęgę budowli. - Są ludzie, którzy widząc tunel prowadzący w czeluści tego kolosa, stają jak wryci i się cofają - przyznaje Szymon Zdziebłowski, archeolog i dziennikarz naukowy.

Tam, gdzie spoczywa faraon

By zdać sobie sprawę z ogromu Piramidy Cheopsa, gość "Eureki" przywołuje wieżę zegarową Elizabeth Tower w Londynie w Wielkiej Brytanii. - Big Ben ma dziewięćdziesiąt kilka metrów wysokości. A Wielka Piramida ma prawie sto pięćdziesiąt metrów - zdradza autor książki "Wielka piramida. Tajemnice cudu starożytności". Wbrew jednemu z mitów, piramida ta wcale nie została zbudowana z bloków identycznej wielkości. 

Kamienie tworzące rdzeń piramidy często są kiepskiej jakości, wiele do życzenia pozostawia również ich obróbka. Komorę, w której znajduje się sarkofag króla, tworzą natomiast bloki granitowe. - Zostały sprowadzone z Asuanu, a więc z kamieniołomów oddalonych o kilkaset kilometrów na południe. Te bloki, które są nad komorą, które ją sklepiają, mogą ważyć kilkadziesiąt ton - wyjaśnia w Programie 1 Polskiego Radia Szymon Zdziebłowski. 


Posłuchaj
24:52 2023_03_10 19_30_08_PR1_Eureka.mp3 Cud starożytnej architektury. Jakie tajemnice skrywa piramida Cheopsa? (Eureka/Jedynka)

 

Tajemnicza, niedokończona komora w płaskowyżu

Oryginalne wejście do piramidy Cheopsa znajdowało się na ścianie północnej, dwadzieścia metrów powyżej ziemi. Prowadząca audycję przypomina, że wejście, które dziś prowadzi do wnętrza, jest pozostałością po nielegalnym wykopie dokonanym przez Arabów. - Mówi się, że już kilkaset lat po śmierci Cheopsa piramida została zbezczeszczona i dary grobowe zostały wykradzione. W książce mam pewne sugestie, że być może stało się to trochę później - przyznaje rozmówca Katarzyny Kobyleckiej. 

Jeden z wąskich korytarzy prowadzi nas do tzw. niedokończonej komory. Wykuta została w płaskowyżu. - Komory, o których rozmawialiśmy wcześniej, są w piramidzie. A ten ciasny tunel prowadzi pod piramidę. Niektórzy twierdzą, że ta podziemna komora w pierwszej fazie budowy miała być komorą spoczynku faraona Cheopsa. Wiemy, że rządził trzydzieści lat i umarł w słusznym wieku. Być może więc kilkukrotnie zmieniano projekt piramidy - tłumaczy Szymon Zdziebłowski. 

Ile piramid jest się w Egipcie?

Szacuje się, że w Egipcie znajduje się około stu piramid. O dokładne wyliczenia jednak trudno, gdyż nawet w ostatnich latach odkrywane były kolejne tego typu budowle. Najpiękniejsze i najlepiej zachowane pochodzą z okresu Starego Państwa (mniej więcej od 2700 lat p.n.e. do 2500 lat p.n.e.). - Piramidy były też wznoszone w okresie Średniego Państwa (od ok. 2050 do ok. 1760 p.n.e.), tyle że one do naszych czasów nie zachowały się najlepiej - zauważa gość "Eureki".

Ich rdzeń wznoszony był bowiem z suszonych cegieł mułowych. - One okładane były kamieniami. Okładzina była ładna, te piramidy faktycznie mogły początkowo wyglądać jak te z okresu Starego Państwa. Ale po zdjęciu tej okładziny pozostały tylko rdzenie z cegły mułowej. Cegła mułowa jest delikatna. Wystarczy więc jedna ulewa i właściwie po budowli pozostaje bezkształtna masa. Część piramid z okresu Średniego Państwa bardziej przypomina ciemne wzgórza niż piramidy - podsumowuje dziennikarz i archeolog.

Ponadto w audycji:

Nieczynna kopalnia fosforytów koło Annopola na Lubelszczyźnie okazała się skarbnicą paleontologicznych okazów zwierząt morskich sprzed 100 milionów lat. Znaleziono tam m.in. gąbki, amonity, pancerze jeżowców i żółwi, zęby i kręgi rekinów, fragmenty szkieletów ichtiozaurów. Dlaczego szczątki kilkumetrowych pradawnych gadów przetrwały w tym miejscu i jakie jest znaczenie tego odkrycia? Gość: prof. Marcin Machalski – Instytut Paleobiologii PAN, badacz i eksplorator kopalni.

Czytaj także:

***

Tytuł audycji: Eureka

Prowadziła: Katarzyna Kobylecka

Goście: Szymon Zdziebłowski (archeolog i dziennikarz naukowy, autor książki "Wielka piramida. Tajemnice cudu starożytności"), prof. Marcin Machalski (Instytut Paleobiologii PAN, badacz i eksplorator kopalni)

Data emisji: 10.03.2023

Godzina emisji: 19.30

mg