Logo Polskiego Radia
Jedynka
Marta Kwasnicka 12.09.2013

Co po bozonie Higgsa? Z wizytą w CERN

W CERN fizycy zderzają ze sobą cząstki z prędkością bliską prędkości światła, aby poznać tajemnice Wszechświata. Dorota Truszczak odwiedziła ich, by porozmawiać o przyszłości fizyki. Reportaż z Europejskiego Ośrodka Badań Jądrowych pod Genewą.
LHC i CERN z lotu ptakaLHC i CERN z lotu ptakaCERN/Press Office Photo Selection
Posłuchaj
  • Reportaż z Europejskiego Ośrodka Badań Jądrowych CERN pod Genewą (Naukowy zawrót głowy/Jedynka)
Czytaj także

To w CERN  odkryto niedawno długo poszukiwaną "boską cząstkę". Tak nazywa się często bozon Higgsa, który odpowiada za to, że materia Wszechświata posiada masę. Odkrycie było możliwe dzięki LHC, urządzeniu w kształcie obwarzanka o obwodzie 27 km - największej maszynie do badań fizycznych, jaką dotąd skonstruowali naukowcy.

Po odkryciu bozonu Higgsa naukowcy nie mają jednak zamiaru spocząć na laurach. Obecnie trwa rozbudowa LHC, aby mógł zderzać z jeszcze większą energią. Ruszy ponownie w 2015 roku. Badacze myślą też o nowym urządzeniu, które zastąpi LHC za 20 lat. Jednym z kandydatów jest CLICK, żartobliwie nazywany "wielką rurą". To przyspieszacz liniowy o projektowanej długości nawet do 50 km. W CERN została podpisana umowa z pierwszym polskim instytutem, który będzie uczestniczył w tym projekcie - Narodowym Centrum Badań Jądrowych (NCBJ).

CLICK to bardzo nowatorska technologia, która od razu może zostać wykorzystana w innych dziedzinach, na przykład medycynie, gdzie pomoże w walce z rakiem. - Naszym pomysłem jest wyhamowywanie jednej wiązki przy pomocy innej wiązki. To jakby zatrzymywanie tira, którego energia ma rozpędzić ziarnko piasku do wielkiej prędkości - mówi Piotr Skowroński z CERN.

Goście Doroty Truszczak opowiadają, jaki program badań będzie realizowany, co możemy dzięki niemu odkryć, a także co dzieje się w tunelu LHC. O przyszłości polskiej fizyki cząstek mówią minister nauki i szkolnictwa wyższego prof. Barbara Kudrycka, prof. Agnieszka Zalewska – przewodnicząca Rady CERN, prof. Grzegorz Wrochna – dyrektor NCBJ, prof. Ewa Rondio (NCBJ), prof. Jan Królikowski (Uniwersytet Warszawski), prof. Marek Jeżabek – dyrektor Instytutu Fizyki Jądrowej w Krakowie, dr Andrzej Siemko (CERN), oraz pracujący w CERN polscy naukowcy, inżynierowie i technicy.

Audycję z cyklu "Naukowy zawrót głowy" przygotowała i prowadziła Dorota Truszczak.

(ew)