Logo Polskiego Radia
polskieradio.pl
Bartłomiej Makowski 16.11.2023

Mieczysław Lepecki. Podróżnik i wierny adiutant Marszałka

Gdyby nie on, pewnie nie wiedzielibyśmy dziś, że Piłsudski najbardziej lubił filmy rysunkowe, zaś pokolenia żyjące w odizolowanym od świata PRL nie poznałyby egzotyki odległej Ameryki Południowej.
Marszałek Józef Piłsudski w towarzystwie kapitana Mieczysława Lepeckiego w samochodzie opuszcza katedrę św. Jana po nabożeństwie w intencji zmarłej żony prezydenta Mościckiego, rok 1932Marszałek Józef Piłsudski w towarzystwie kapitana Mieczysława Lepeckiego w samochodzie opuszcza katedrę św. Jana po nabożeństwie w intencji zmarłej żony prezydenta Mościckiego, rok 1932Narodowe Archiwum Cyfrowe

16 listopada 1897 roku urodził się Mieczysław Lepecki, major Wojska Polskiego, adiutant Józefa Piłsudskiego, podróżnik i pisarz.

W trakcie I wojny światowej walczył w Legionach, co - jak sam zaznaczał – wzbudziło w nim miłość do Komendanta. Bakcylem podróży zaraził się już po wojnie, kiedy od listopada 1925 do lipca 1926 roku znajdował się w Paragwaju.

Posłuchaj
11:33 lepecki gawęda brazylia.mp3 Gawęda Mieczysława Lepeckiego o podróży do Brazylii. (PR, 12.02.1969) 

Powrócił do zupełnie innego już kraju. Polska wskutek zamachu majowego znalazła się pod rządami zwolenników Piłsudskiego. Lepeckiego przydzielono do kierowanego przez Józefa Becka gabinetu Ministerstwa Spraw Wojskowych.

Nim został adiutantem Piłsudskiego, Lepecki odbył dwie podróże: do Peru, gdzie miał zbadać warunki do przeprowadzenia polskiej akcji kolonizacyjnej oraz do innych krajów Ameryki Południowej, które odwiedził turystycznie i rekreacyjnie. Dyplomatyczne podróże do tej części świata odbywał jeszcze w drugiej połowie 1935 roku.  

Był wiernym towarzyszem Piłsudskiego przez 4 lata, aż do śmierci Marszałka. Wraz z dr. Marcinem Woyczyńskim i rotmistrzem Aleksandrem Hrynkiewiczem był niemal stale obecny przy Marszałku. Jego wspomnienia, spisane i opublikowane w "Pamiętniku adiutanta Marszałka Piłsudskiego", ukazują ludzkie oblicze męża stanu: jego słabostki (zwłaszcza do papierosów i słodyczy), sposoby spędzania wolnego czasu (nałogowe niemal układanie pasjansów i rodzinne oglądanie filmów), w końcu – cierpienie z powodu nieuleczalnej choroby.

Po śmierci Marszałka kierował ekspedycją badawczą na Madagaskar i wybrał się do ZSRR w podróż śladami syberyjskiej tułaczki Piłsudskiego.

Po wybuchu II wojny światowej, 17 września 1939 przekroczył granicę polsko-rumuńską. Stąd udał się na emigrację do Brazylii, skąd wrócił do kraju w 1962 roku. Lepeckiemu pozwolono wydawać książki podróżnicze. 

"Pamiętnik adiutanta" wydany został dopiero w 1988 roku, długo po śmierci autora, który zmarł 26 stycznia 1969.

bm