Logo Polskiego Radia
polskieradio.pl
Bartłomiej Makowski 06.02.2024

Batory pod Pskowem, czyli gra o Inflanty

- Od władania nad Inflantami zależał układ sił politycznych w basenie Morza Bałtyckiego – mówił prof. Antoni Podraza na antenie Polskiego Radia. Wiedział o tym król Stefan Batory, którego politykę wschodnią zdominowała kwestia odzyskania tych utraconych na rzecz Moskwy ziem.

6 lutego 1582 roku zakończyło się nieudane oblężenie Pskowa przez króla Stefana Batorego. Mimo taktycznej porażki bitwa okazała się strategicznym zwycięstwem Rzeczpospolitej.

W 1561 roku ostatni mistrz Zakonu Kawalerów Mieczowych, podobnie jak wcześniej Albrecht Hohenzollern, zsekularyzował swoje państwo i podzielił swoje państwo: część została przyłączona do państwa polsko-litewskiego, a część stała się pozostającym w zależności lennej od Korony i Litwy księstwem Kurlandii.

Inflanty stanowiły łakomy kąsek dla agresywnego i ekspansywnego państwa Iwana IV Groźnego. Car potrzebował dostępu do morza, by bez problemu rozwijać handel rosyjskimi towarami. W 1577 roku Iwan zajął Inflanty.

Dwa lata wcześniej tron Rzeczypospolitej objął Stefan Batory. Wojowniczy król postawił sobie za cel wypędzenie Moskwy z północnej flanki kraju.

Kampania pskowska była trzecią wyprawą Batorego na Inflanty. Król stosował bardzo skuteczną taktykę. Jaką? 

Posłuchaj
10:16 Oblężenie Pskowa_bojarska.mp3 Polityka zagraniczna Stefana Batorego - fragment audycji Elizy Bojarskiej z cyklu "Widnokrąg". (PR, 19.06.1986)

 

Celem wyprawy była twierdza Psków. Oblężenie miasta trwało niemal pięć miesięcy. - Psków bronił się bardzo dobrze – oceniał prof. Antoni Podraza w audycji Elizy Bojarskiej z cyklu "Widnokrąg".

Nie powiodły się szturmy na miasto. Warowni nie udało się zdobyć, jednak kampania zakończyła się sukcesem. Sukces Rzeczpospolitej spowodowany był śmiałymi działaniami zaczepnymi hetmana Krzysztofa Radziwiłła, który nękał państwo moskiewskie i nie pozwolił na koncentrację wojsk przeciwnika. Ostatecznie Iwana do podpisania rozejmu zmusiła interwencja Szwecji, która wykorzystała inflancką awanturę i zaatakowała skupioną na walce z Rzeczpospolitą Moskwę.

Na mocy rozejmu w Jamie Zapolskim Iwan zwrócił Batoremu Inflanty oraz uznał jego władzę w województwie połockim. Mieszkańcy Inflant niedługo cieszyli się względnym spokojem. Już na początku XVII stulecia północna rubież Rzeczpospolitej stała się areną walk ze Szwecją.

bm