Ustawy norymberskie – w Niemczech zapanował rasizm

15 września 1935 roku Reichstag uchwalił tzw. ustawy norymberskie. Rasizm stał się prawem oficjalnie obowiązującym na terenie III Rzeszy.

Jeszcze parę lat wcześniej niewielu było w stanie przewidzieć taki rozwój wydarzeń. – Paradoksalnie Niemcy były w całej Europie krajem o największym stopniu asymilacji z jednej, a niedyskryminacji z drugiej strony. Panowało pełne zaufanie pomiędzy Niemcami i Żydami – mówił na antenie Polskiego Radia prof. Janusz Stefanowicz.

Jednak Adolf Hitler nie był Niemcem, a Austriakiem, gdzie z kolei panował bardzo silny antysemityzm. Po przejęciu władzy w 1933 roku powoli dążył do urzeczywistnienia swojej chorej ideologii.

Początkowo były to tylko bojówki SA (oddziały paramilitarne nazistowskiej partii NSDAP), które demolowały żydowskie sklepy, przy całkowitej bierności służb porządkowych. Zarazem dyskretnie zachęcano Żydów do emigracji.

Eskalacja antysemityzmu nastąpiła w 1935 roku. Ustawy norymberskie odsłoniły rzeczywiste zamiary Hitlera. Pozbawiały one Żydów niemieckiego obywatelstwa i dzieliły społeczeństwo na ludzi lepszej i gorszej kategorii. – Wprowadzono szczególny statut poddania, podobny do tego z czasów rzymskich – tłumaczył historyk.

Ustawy wprowadziły szereg ograniczeń. Zakazywały małżeństw pomiędzy Żydami a Aryjczykami. Żydów wykluczono ze wszystkich urzędów państwowych, świata dziennikarstwa, teatru, filmu, nauki, a także handlu i rolnictwa.

Pozbawienie większości z nich środków do życia łączyło się jednocześnie z dyskryminacją konsumpcyjną. To znaczy, że Żydom odmawiano wszelkich usług. Sklepy i apteki nie sprzedawały im swoich towarów, hotele odmawiały noclegu, miasta zakazywały im wjazdu.

Niemieckie społeczeństwo bardzo szybko uległo presji i nastrojowi antysemityzmu. Dlaczego tolerancyjne dotąd Niemcy tak rychło i z taką gotowością przyjęły hitlerowski antysemityzm? Posłuchaj audycji z cyklu "Dźwiękowy przewodnik po historii najnowszej".

bm