Logo Polskiego Radia
Polskie Radio
Piotr Dmitrowicz 28.07.2014

Józef Ignacy Kraszewski - mistrz powieści historycznej

28 lipca 1812 urodził się Józef Ignacy Kraszewski, publicysta, wydawca, historyk, działacz społeczny i polityczny.
Józef Ignacy KraszewskiJózef Ignacy Kraszewskiwikipedia
Posłuchaj
  • Gawęda Zygmunta Nowakowskiego na temat twórczości Józefa Ignacego Kraszewskiego.
Czytaj także

28 lipca 1812 urodził się Józef Ignacy Kraszewski, publicysta, wydawca, historyk, działacz społeczny i polityczny.

Pozostawił po sobie najbogatszą spuściznę spośród wszystkich polskich pisarzy. Oprócz ponad 220. powieści napisał około 150. nowel, opowiadań i obrazków, oraz 20 sztuk scenicznych i ponad 20 tomów prac historycznych. Napisał też kilka tysięcy listów - relacji z podróży.

WIECEJ W RADIACH WOLNOŚCI

Do najsłynniejszych powieści Kraszewskiego należy powieść historyczna 'Stara baśń", 'Hrabina Cosel", "Chata za wsią" i "Ostatni z Siekierzyńskich".
Twórczości Kraszewskiego przyświecały intencje patriotyczne. Akcentował swą sympatię do szlachty i ludu. Pozytywistyczni realiści traktowali go jako nauczyciela. Stworzył własnymi siłami bibliotekę powieści, która cieszyła się w drugiej połowie 19. wieku powodzeniem nie tylko wśród czytelników polskich. Jego twórczość była znana i ceniona także w innych krajach europejskich. Ponad sto jego powieści przełożono na języki obce. Przed Sienkiewiczem był najczęściej tłumaczonym autorem polskim.

Poza literaturą Kraszewski zajmował się również sztuką oraz muzyką. Ilustrował między innymi własne powieści, kolekcjonował rysunki i ryciny, grał na fortepianie, komponował, uprawiał krytykę muzyczną. Pozostawił też ogromną korespondencję. Pasjonował się pejzażem i architekturą. Do dziś ocalało ponad 1600 jego rysunków.
Józef Ignacy Kraszewski urodził się w 1812 roku. Studiował literaturę na Uniwersytecie Wileńskim. W latach 30-tych 19. wieku przebywał w więzieniu za udział w tajnym związku młodzieży. Kolejne lata życia spędził na Wołyniu. Następnie mieszkał w Żytomierzu, później w Warszawie, gdzie stał na czele "Gazety Codziennej", a potem w Dreźnie.

W początkowym okresie twórczości Kraszewskiego dominowała proza obyczajowo-społeczna. To właśnie wtedy powstały takie powieści jak: "Chata za wsią", "Historia kołka w płocie", "Komedianci ". W okresie drezdeńskim zajmował się głównie powstaniem styczniowym i jego skutkami. Napisał wówczas utwory: "Dziecię starego miasta" i "Dziadziunio". Publikował także szkice z podróży po Polsce i innych krajach, prace historyczne oraz książki publicystyczne.

W 1883 roku został aresztowany i oskarżony o współpracę szpiegowską z Francją. Był skazany i więziony. Dwa lata później udało mu się wyjechać za kaucją za granicę. Przebywał we Włoszech i Francji. Zmarł w Genewie w 1887 roku. Został pochowany w grobach zasłużonych na Skałce w Krakowie. Rok 2012 jest rokiem Józefa Ignacego Kraszewskiego.