Zainteresowali się minerałem nieprzyjaznym dla organizmu człowieka. Pod lupę wzięli azbest, a w obiektywach utrwalali pokrycia dachowe z eternitu.
Relacja Marka Cynkara.
- Wzięliśmy od wójta spis domów i chodziliśmy, sprawdzaliśmy czy azbest jest na dachach.
Ilu uczniów brało udział w inwentaryzacji tego co tu szkodliwe?
- 25 uczniów, teraz jest to zasięg o wiele szerszy, ponieważ przeprowadzamy specjalne lekcje w gimnazjum na temat azbestu i rozpoczęliśmy akcję „Uczymy małe dzieci”, czyli również w szkołach podstawowych.
Na ile ludzie zdają sobie sprawę z zagrożenia?
- Przeprowadzaliśmy szkolną ankietę, chodziliśmy do mieszkańców różnych wsi, niewiele mówiło nam o azbeście, praktycznie nikt nie wiedział co to jest.
Ilu mieszkańców wzięło udział w ankiecie?
- Około 300 mieszkańców.
Zostanie ich praca jakoś wykorzystana?
Beata Worotyłko z Wydziału Ochrony Środowiska w Urzędzie Gminy w Birczy: - Na pewno ich praca zostanie doceniona. Wójt gminy Bircza zabezpieczył środki pieniężne w przyszłorocznym budżecie na nagrody, na wsparcie pracy uczniów.
- To, że dzieci otrzymają czy aparat fotograficzny, czy jakąkolwiek inną rzecz – nie załatwi tego problemu, są potrzebne konkretne działania, natomiast gmina obecnie nie dysponuje takimi funduszami.
- No jest tego pełno i co zrobić.
- Ileś lat temu produkowali eternit i nie było zagrożenia, dopiero teraz eternit jest szkodliwy; żeby go ściągnąć musi być specjalna grupa, żeby zutylizować – trzeba zapłacić, za wszystko trzeba teraz płacić, a skąd ja wezmę pieniądze.
- My to oceniliśmy jako taką bombę. Przechadzając się po Birczy można zauważyć, że na co drugim domu, na stodole znajduje się eternit. Bardzo często dzieci się bawią tym eternitem, nie zdając sobie sprawy. Odkrywamy różne ciekawostki, np. zdejmuje ktoś eternit z dachu, rozbija go młotkiem i rozsypuje na drogę, po której jeżdżą samochody i te włókna azbestowe unoszą się, a ci którzy jadą je wdychają. Nikt nie zdaje sobie sprawy, że za 10, 20 czy 30 lat może się to skończyć tragicznie. Może być to zwalone na palenie papierosów, ale może być to rak spowodowany azbestem.
Oby tak nie było, ale zagrożenie jest i to duże.
Gimnazjaliści ostrzegli mieszkańców wywołując potrzebną na ten temat dyskusję i chwała im za to. Teraz ruch należy do gminnych władz, choć one pewnie same problemu nie rozwiążą.