Logo Polskiego Radia
Dwójka
migrator migrator 06.11.2007

Musica humana: Johannes Ockeghem

Johannes Ockeghem, kapelmistrz trzech kolejnych królów Francji (w tym Ludwika XI), nazywany w swoich czasach "muzykiem matematycznym", uważany był za człowieka wielkiej szalchetności, głębi i godności.

Jego muzyka spełniała wszelkie oczekiwania, jakie wówczas wiązano ze sztuką dźwięków. Wsparta na matematycznym systemie proporcji i symbolice cyfrowej, w swym ostatecznym kształcie odwołuje się (na drodze analogii) do piękna najwyższego, którego nasze zmysły nie są zdolne dosięgnąć. Kompozytor jest w tym podobny do wielkiego filozofa-mistyka Mikołaja Kuzańczyka, twórcy "docta ignorantia", który wychodził od figur geometrycznych by na drodze doświadczenia mistycznego dotrzeć do Boga. Muzyka Ockeghema przynosi wiele nowych propozycji w zakresie techniki kontrapunktycznej i traktowania formy. Zwracają uwagę jej bogate melizmatyczne, szeroko rozpięte łuki melodii, głosy zazębiają się ze sobą, tworząc stałe continuum dźwiękowe, które właśnie ma w sobie coś mistycznego. To muzyka bardzo trudna dla wykonawców, wymagająca świetnych kwalifikacji czysto wokalnych (sam kompozytor był podobno wspaniałym śpiewakiem). Jest jednak kilka zespołów, które są w stanie sprostać tym wymaganiom. Posłuchamy nagrań Hilliard Ensemble, Orlando Consort i Clerks' Group. Do Ockeghema wrócimy za dwa tygodnie, by posłuchać nowego (premierowego) nagrania mszy Cuiusvis toni autorstwa francuskiego Ensemble Musica Nova.

tagi: Francja