Logo Polskiego Radia
PolskieRadio 24
Adam Koniecki 18.02.2017

"Zdrajcy wyklętych". Wojna sprawdzianem charakterów

Zdrajcy żołnierzy wyklętych – ludzie bez skrupułów, którzy zbudowali swoje powojenne kariery na śmierci i tragedii. Kim byli Ci, którzy zdradzali i donosili na żołnierzy podziemia niepodległościowego? Co na tym zyskiwali i jak potoczyły się później ich losy i kariery? O tym w audycji Wszystko Jest Historią mówili historycy Szymon Nowak, publicysta, pisarz, autor  książki "Zdrajcy wyklętych" i Michał Gruszczyński, pracownik Muzeum Żołnierzy Wyklętych w Ostrołęce.

Jak podkreślał Michał Gruszczyński, wojna to sprawdzian charakteru. "W jej ogniu wytapiały się najszlachetniejsze charaktery, ale też okazywało się, kto nie wytrzymuje albo jest osobą podłą" – mówił. Jak wskazywał Szymon Nowak, dokładnie wiemy, dlaczego Inka i Zagończyk wpadli w ręce UB. – Wydała ich koleżanka z oddziału Łupaszki, stara konspiratorka, łączniczka, Regina Żylińska, ps. Regina – zaznaczył.  

– W jej zdradę nawet major Zygmunt Szendzielarz nie mógł uwierzyć. Kiedy do niego dochodziły głosy, że Regina współpracuje, bagatelizował tę sprawę tłumacząc, że coś podpisała tylko po to, żeby wyjść z więzienia – powiedział gość Polskiego Radia 24.

Jak wskazywał Michał Gruszczyński, zdrad w czasie II wojny światowej dokonywało wiele osób.

– Tak się działo zarówno za późniejszej okupacji sowieckiej, jak i wcześniejszej niemieckiej. Zawsze się trafi osoba, którą można w jakiś sposób złamać. Tak naprawdę łamie się psychikę np. strasząc śmiercią, torturami czy gwałtami bliskich. Są też jednak osoby, które wyczuwają koniunkturę i zaczynają współpracować wedle przysłowia "pokorne ciele dwie matki ssie" – tak by przetrwać wojnę – mówił rozmówca Polskiego Radia 24.  

Książka "Zdrajcy wyklętych" ukaże się nakładem wydawnictwa Fronda 21 lutego 2017 roku.

Całość rozmowy do odsłuchania w nagraniu audycji.

Program prowadził Jędrzej Lipski

Polskie Radio 24/dds

Wszystko jest historią - audycje archiwalne.

____________________

Data emisji: 18.02.2017

Godzina emisji: 13:33