Mija 60 lat od śmierci Józefa Stalina, działacza komunistycznego, współtwórcy sukcesu rewolucji październikowej i wieloletniego przywódcy ZSRR, uważanego za jednego z największych tyranów dwudziestego wieku.
Komentując śmierć dyktatora prof. Wiktor Sukiennicki mówił: - zaczyna się epoka jeszcze gorsza niż była po śmierci Lenina. Rozpocznie się epoka partyzantki, epoka wzajemnego podgryzania się Malenkowa z Berią, Wasilewskiego z Mołotowem, partii z NKWD i wojskiem. Wszystkie te czynniki zaczną zwalczać się wzajemnie na tle niezwykle skomplikowanym.
Więcej archiwalnych dźwięków w serwisie - Radia Wolności >>>
Stalin był twórcą najbardziej ludobójczego, obok hitleryzmu, systemu politycznego minionego stulecia. Doprowadził ZSRR do statusu militarnego supermocarstwa. Jednocześnie był winny śmierci milionów istnień ludzkich: ofiar wojny, obozów pracy, zesłań, przesiedleń i czystek. Wprowadził dyktatorski kult własnej osoby.
W kwietniu 1922 roku Stalin został sekretarzem generalnym partii bolszewickiej. Cztery lata później, po śmierci Lenina, stał się faktycznym dyktatorem ZSRR.
Dzień przed wybuchem drugiej wojny światowej Stalin zainicjował tzw. pakt Ribbentrop-Mołotow podpisany z III Rzeszą. Rezultatem zawarcia paktu było zagarnięcie w 1939 roku przez ZSRR wschodnich terenów Polski oraz Estonii, Łotwy, Litwy, wschodniej Rumunii i Karelii. W państwach tych zostały ustanowione rządy komunistyczne. W 1945 roku Stalin otrzymał tytuł generalissimusa i bohatera ZSRR.
Zmarł 5 marca 1953 roku w nie wyjaśnionych do końca okolicznościach. Prawdopodobnie miał wylew. Jego zabalsamowane zwłoki spoczęły w mauzoleum, obok wodza rewolucji październikowej - Włodzimierza Lenina. Jednak 8 lat później na XXII zjeździe KPZR podjęto uchwałę o przeniesieniu grobu wodza pod mur kremlowski – tradycyjne miejsce pochówku wybitnych Rosjan. Jego ciało zostało spopielone i umieszczone w nowym grobie 31 października 1961 roku. Urnę z prochami zalano grubą warstwą betonu, a w miejscu pochówku ustawiono popiersie wodza.