Logo Polskiego Radia
PAP
Tomasz Jaremczak 11.10.2012

Halo? Mówi Sztokholm: ma Pan/Pani Nobla

Badacze nauk ścisłych zwykle wiedzą, że są na liście do nagrody. Nie potrafią jednak przewidzieć, kiedy przypadnie im ona w udziale.
Halo? Mówi Sztokholm: ma PanPani NoblaGlow Images/East News

O tym, że dostali nagrodę, dowiadują się zazwyczaj przez telefon. Byli tacy, którzy uznali go za żart. Inni, gdy zadzwonił Sztokholm, właśnie spali i nie słyszeli dzwonka.

We wtorek francuski fizyk Serge Haroche szedł ulicą, gdy zadzwoniła jego komórka. Spojrzał na ekran, zobaczył numer zaczynający się od cyfr 46 i zrozumiał, że dzwonią do niego ze Szwecji. Już wiedział, że tego dnia nigdy nie zapomni - i jak opowiada - poczuł, że musi natychmiast usiąść na jakiejś ławce.

Chemicznego Nobla 2012 dostał Robert J. Lefkowitz (razem z Brianem K. Kobilką). Kiedy w środę zadzwonił Sztokholm, amerykański profesor odsypiał właśnie daleką podróż. Nie słyszał dzwonka, w uszach miał zatyczki i żona trąciła go łokciem na znak, że ktoś do niego dzwoni. Szok i zupełne zaskoczenie - powiedział naukowiec.

Australijczycy Barry Marshall i Robin Warren dokonali przełomowego odkrycia dotyczącego bakterii wywołujących wrzody żołądka w 1983 roku. I odtąd co roku w dniu, kiedy ogłaszano Nobla z medycyny, spotykali się w pubie - by osłodzić sobie czekanie. Wreszcie w 2005 roku, dostali telefon ze Sztokholmu. - Jesteśmy sparaliżowani - opisywał Marshall.

Szwajcar Richard R. Ernst w dniu ogłaszania Nobla z chemii w 1991 roku podróżował samolotem i to kapitan powiadomił go, że właśnie dostał nagrodę.

Nie od razu w swojego Nobla uwierzył brytyjski ekonomista James Mirrlees, który uhonorowany został w 1996 roku za stworzenie podstaw ekonomicznej teorii bodźców. Przez telefon "wyraziłem przypuszczenie, że to może nie jest prawda, i poprosiłem o dowód" - wspomina. Upewnił się dopiero, gdy wiadomość potwierdził jego osobisty znajomy z Królewskiej Szwedzkiej Akademii Nauk.

Zobacz galerię: Dzień na zdjęciach >>>
Ale nie wszyscy nobliści mieli okazję odebrać telefon ze Sztokholmu, który zazwyczaj dzwoni na pół godziny przed oficjalnym ogłoszeniem nagrody. Laureatka literackiego Nobla w 2007 roku Doris Lessing, jak i nagrodzony w 1994 roku za badania nad teorią gier niemiecki ekonomista Reihardt Selten dowiedzieli się o Noblu, gdy wracając z wykładów do domu, zastali przed drzwiami tłum dziennikarzy.

tj