Zgodnie z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego, nowe przepisy mają przyznać prawo do zrzeszania się w związki zawodowe, osobom zatrudnionym na innej podstawie niż stosunek pracy.
Zmiany na rynku pracy
Do tej pory z tego prawa mogli korzystać tylko pracownicy - ale to musi ulec zmianie.
- Ze względu na zdolność do wykonywania pracy zdalnie i nowe technologie mamy obecnie do czynienia z powiększającą się grupą osób, która wykonuje pracę w sposób niepodporządkowany. Mamy też osoby samozatrudnione, które mają wspólne interesy. W większości przypadków są one reprezentowane przez związki zawodowe. Takim przykładem są negocjacje taksówkarzy w zakresie minimalnej stawki za przejazdy - mówi Barbara Surdykowska z biura eksperckiego Komisji Krajowej NSZZ Solidarności.
Reprezentacja interesów
Osoby, które są zatrudnione na podstawie innej umowy niż stosunek pracy, powinny też mieć możliwość reprezentowania swoich interesów.
- Będzie to szansa m.in. na to, by mieć wpływ podczas negocjowania regulaminów pracy, regulaminów wynagradzania, czy układów zbiorowych - dodaje Surdykowska.
Dla kogo szczególna ochrona?
Pracodawcy zgadzają się na przyznanie prawa zrzeszania się wszystkim osobom zatrudnionym na podstawie umowy innej niż stosunek pracy - jednak w Radzie Dialogu Społecznego - pojawiły się też kwestie sporne - między innymi ta dotycząca szczególnej ochrony stosunku pracy.
- Ta szczególna ochrona stosunku pracy oznacza zakaz rozwiązywania i wypowiadania stosunku pracy. O ile w przypadku umów o pracę jest możliwa taka ochrona, to w przypadku umów cywilno-prawnych możemy sobie wyobrazić wiele problemów. Jeśli pracodawca zatrudnia kogoś na umowę o działo na 2 tygodnie, to czy nie odnowienie tej umowy po tym okresie może zostać uznane za dyskryminację związkową. Zatem pojawia się bardzo wiele kontrowersji - mówi profesor Jacek Męcina z Konfederacji Lewiatan.
Inną kwestią sporną jest prawo oddelegowania z pracy – za wynagrodzeniem.
- Jeszcze więcej kontrowersji budzi wykonywanie czynności związkowych na koszt pracodawcy - dodaje profesor Męcina.
Kwestie sporne
Jest jeszcze jedno pytanie, na które ustawodawcą - będzie musiał odpowiedzieć.
- Osoby nie będące pracownikami w rozumieniu Kodeksu pracy będą mogły samodzielnie stworzyć komisję zakładową – wyjaśnia gość.
Zdaniem związkowców - tak powinno być. Zdaniem pracodawców - niekoniecznie.
W ciągu najbliższych dwóch tygodni powinniśmy poznać projekt ustawy, który następnie trafi między innymi do uzgodnień międzyresortowych.
Dominik Olędzki, abo