Logo Polskiego Radia
PolskieRadio 24
Paweł Jakubicki 16.09.2017

IV rozbiór Polski. 78. rocznica agresji ZSRR na Polskę

17 września 1939 roku, łamiąc polsko-sowiecki pakt o nieagresji, Armia Czerwona wkroczyła na tereny Rzeczpospolitej Polskiej, realizując ustalenia zawarte w tajnym protokole paktu Ribbentrop-Mołotow. Konsekwencją sojuszu dwóch totalitaryzmów był czwarty rozbiór Polski. W audycji Nos Kleopatry o agresji ZSRR na Polskę mówili dr Witold Wasilewski (historyk i publicysta), Tadeusz Płużański (dziennikarz, historyk i publicysta).
Kolumny piechoty sowieckiej wkraczające do Polski 17.09.1939Kolumny piechoty sowieckiej wkraczające do Polski 17.09.1939Domena publiczna
Posłuchaj
  • 15.09.2017 Dr Witold Wasilewski (historyk i publicysta), Tadeusz Płużański (dziennikarz, historyk i publicysta) o agresji ZSRR na Polskę.
Czytaj także

Tadeusz Płużański wskazywał, że mówiąc o agresji ZSRR na Polskę, trzeba cofnąć się do II RP i zastanowić, jak to było możliwe, iż zagrożenie ze strony dwóch sąsiadów zostało mało rozpoznane. Wyjaśniał, że przez szereg lat polskie służby specjalne zajmowały się odcinkiem wschodnim, jednak niewiele z tego wynikało, m.in. ze względu na infiltrację Sowietów. – To zagrożenie było różnie rozpoznawane w II RP. Za życia Piłsudskiego, on mocno koncertował się na odcinku niemieckim, potem kierunek sowiecki nam doszedł, ale generalnie rzecz biorąc słabość państwa, niedofinansowanie powodowała, że tej sytuacji nie mieliśmy rozpoznanej – mówił.

Jak przypomniał Witold Wasilewski, tajne protokoły paktu Ribbentrop-Mołotow podpisano w wąskim gronie dyplomatów i utrzymywano w tajemnicy. W związku z tym informacja nie mogła łatwo "wypłynąć". – Musiała zostać na najwyższym szczeblu przekazana i została niewątpliwie, pracownikowi ambasady amerykańskiej i dyplomaty włoskiego. Rozeszła się, trafiła do Brytyjczyków, ale nie zdążyła trafić do nas. Można przyjąć, że w interesie brytyjskim nie było przestraszenie Polski, by próbowała pójść na ustępstwa wobec Niemiec – tłumaczył.

Zdaniem Tadeusza Płużańskiego, bez Stalina nie doszłoby do wojny. – Świadczy o tym szereg dokumentów, oficjalnych wypowiedzi polityków niemieckich, że Stalin jest gwarantem czwartego rozbioru – podkreślił. Dodał, że Niemcy z niecierpliwością czekali na atak ze strony Armii Czerwonej.

Witold Wasilewski zaznaczył, że na zwłokę ze strony Józefa Stalina miała wpływ sytuacja międzynarodowa, m.in. sygnowanie 15 września 1939 roku układy z Japonią. – Ostateczną decyzję, co do daty podjęto późno. Ale te 600 tys. wojska musiało być skoncentrowane. Pytanie, czy nie mieliśmy o tym sygnałów, czy nasz wywiad nie był w stanie tego rozpoznać – mówił.

Więcej w nagraniu.

Gospodarzem programu była Agnieszka Kamińska.

Polskie Radio 24/ip

Nos Kleopatry w Polskim Radiu 24 - wszystkie audycje

____________________

Data emisji: 15.09.2017

Godzina emisji: 22:10