Logo Polskiego Radia
PolskieRadio 24
Adam Koniecki 18.02.2018

Jak powstały pierwsze Wolne Związki Zawodowe po II wojnie światowej

Zbliża się kolejna rocznica wydarzenia, które złamało komunistyczny system. O Kazimierzu Świtonie, działaczu opozycji wolnościowej w czasach PRL mówił w audycji Wszystko jest Historią dr Jarosław Neja z IPN.
Napis na ścianie kamienicy w KatowicachNapis na ścianie kamienicy w Katowicachzbiory IPN Katowice

W lutym 1978 r. rozpoczęła się reaktywacji Wolnych Związków Zawodowych. – Początkowo nazywano je Komitetem Pracowniczym Wolnych Związków Zawodowych w Katowicach, potem nazwa została zmieniona na Komitet Założycielski Wolnych Związków Zawodowych w Katowicach. Dr Jarosław Neja podkreśla, że Kazimierz Świtoń rozpoczął te działania właściwie sam. – Towarzyszyli mu jedynie ludzie, którzy brali udział w spotkaniach w ramach Punktu Konsultacyjno-Informacyjnego Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela, który mieścił się w prywatnym mieszkaniu katowickiego opozycjonisty – dodał historyk.

W PRL związki zawodowe utraciły zaś zupełnie swoją pierwotną funkcję, do której jako organizacje masowe i dobrowolne zostały przewidziane. Stały się za to narzędziem indoktrynacji i kontroli społeczeństwa na terenach zakładów pracy. Wówczas jak wspominał Kazimierz Świtoń, reaktywacja Wolnych Związków Zawodowych nie śniła się nawet wielkim politykom.

Wolne Związki Zawodowe - zobacz serwis specjalny

Jak przypomniał dr Jarosław Neja, droga do opozycji Kazimierza Świtonia zaczęła się jeszcze w roku 1977. - Słuchając Radia Wolna Europa dowiedział się, że w kościele św. Marcina trwa głodówka działaczy Komitetu Obrony Robotników na rzecz opozycjonistów po wydarzeniach z czerwca 1976 r. i postanowił do niej dołączyć – wspominał gość audycji.

Kazimierz Świtoń urodził się 4 sierpnia 1931 w Katowicach. Był związkowcem, działaczem opozycji w okresie PRL, potem posłem na Sejm I kadencji.  Jak sam mówił, głęboko zakorzenioną miłość do ojczyzny i narodu polskiego odziedziczył po ojcu, który jeszcze w okresie przedwojennym przemycał prasę antykomunistyczną do Rosji. W działalność opozycyjną zaangażował się w 1977 roku. Był współtwórcą Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela na Śląsku.       

Gospodarzem audycji był Jędrzej Lipski.

Polskie Radio 24/km

Wszystko jest historią w Polskim Radiu 24 - wszystkie audycje

____________________ 

Data emisji: 18.02.18

Godzina emisji: 8.37