Logo Polskiego Radia
IAR
migrator migrator 12.03.2010

Polska proponuje artykuł "4+". NATO szuka strategii

Z okazji 11. rocznicy wstąpienia Polski do NATO do Warszawy przyleciał sekretarz generalny Paktu Północnoatlantyckiego, Anders Fogh Rasmussen. Spotka się między innymi z prezydentem Lechem Kaczyńskim, ministrem obrony Bogdanem Klichem, szefem dyplomacji Radosławem Sikorskim oraz z przedstawicielami organizacji pozarządowych.

Rozmowy polskich polityków z Rasmussenem mają dotyczyć m.in. prac nad nową koncepcją strategiczną w kontekście przygotowań do szczytu NATO w Lizbonie, relacji NATO-Rosja, operacji sojuszniczej w Afganistanie oraz reformy Sojuszu.

Jednym z elementów wizyty Rasmussena było przekazanie przez profesora Romana Kuźniara "polskiej" wersji Nowej Koncepcji Strategicznej NATO. 6-osobowy zespół analityków pod przewodnictwem Kuźniara opracował dokument zawierający 10 zasadniczych punktów nowej koncepcji. Polscy eksperci proponują między innymi wprowadzenie tak zwanego artykułu "4+", który pozwalałby wykorzystywać środki Sojuszu przy niesieniu pomocy niezwiązanej z zagrożeniem militarnym. Chodzi na przykład o ataki w cyberprzestrzeni czy zagrożenie energetyczne. Przekazanie dokumentu nastąpiło na terenie Uniwersytetu Warszawskiego.

Dokument określa również główne zadania NATO, wskazuje na zagrożenia wynikające ze zmieniających się warunków międzynarodowych. Propozycja zakłada m.in., że jednym z zadań Sojuszu jest solidarna, kolektywna i skuteczna obrona państw członkowskich przed jakąkolwiek formą agresji lub zewnętrznego przymusu. Oceniono w niej, że wymaga to lojalnego udziału wszystkich członków NATO w wysiłku obronnym, równomiernego rozmieszczenia jej infrastruktury oraz regularnych ćwiczeń i aktualizacji planów operacyjnych.

Analitycy wskazali, że NATO nie tylko stabilizuje sytuację strategiczną w swoim bezpośrednim otoczeniu, ale również wyraża gotowość wnoszenia wkładu w bezpieczeństwo światowe, zgodnie z celami i zasadami Karty Narodów Zjednoczonych. Propozycja przewiduje, że operacje "out of area" będą podejmowane selektywnie, w należycie uzasadnionych przypadkach i z poszanowaniem prawa międzynarodowego oraz bez intencji narzucania innym państwom ustroju politycznego. Podkreślono, że NATO będzie się powstrzymywać przed udziałem w wojnach domowych po jednej ze stron konfliktu.

"Sojusz nie zaatakuje"

"NATO nie jest zagrożeniem dla Rosji i nigdy jej nie zaatakuje" - taką deklarację złożył w Warszawie sekretarz generalny Paktu Północnoatlantyckiego. "NATO musi pozostać sojuszem obronnym, ale wobec nowych wyzwań wymaga to nowych zdolności" - uważa Rasmussen.

Szef NATO wyraził zaniepokojenie polityką Rosji wobec Gruzji, zarazem wezwał Europę by "nie traciła czasu na rozważania historyczne" i współpracowała z Rosją.

Sekretarz generalny wyraził przekonanie, że NATO musi utrzymać zdolność od obrony terytorium państw członkowskich, ale - zaznaczył - wymaga to nowych zdolności. Ciężkie, stacjonarne wojska nie zapewnią obrony przed terrorystami czy atakami cybernetycznymi - mówił. Podkreślił, że nie ma sprzeczności między zdolnościami ekspedycyjnymi a zdolnością do obrony. Wezwał do kooperacji państw członkowskich w programach śmigłowców, zwalczania min i obserwacji morskiej, za niezbędną uznał też budowę systemu obrony przeciwrakietowej.

"Nowa strategia NATO musi gwarantować, że głównym zadaniem sojuszu pozostanie wspólna obrona" - mówił z kolei minister obrony Bogdan Klich. Klich wyraził przekonanie, że nowa koncepcja strategiczna, której projekt ma być gotowy do końca kwietnia, za główną rolę powinna uznać obronę państw członkowskich. Dodał, że Sojusz musi przygotowywać plany "na najgorsze scenariusze, chociaż takie wydarzenia wydają się mało prawdopodobne", a dowództwa i Siły Odpowiedzi mimo zaangażowania w misje powinny być gotowe do działań obronnych.

Ponownie wyraził przekonanie, że koncepcja powinna też gwarantować równomierne rozmieszczenie sojuszniczej infrastruktury, także na terytorium nowych państw członkowskich. Opowiedział się za utrzymaniem polityki otwartych drzwi wobec państw zainteresowanych partnerstwem i członkostwem.

Rasmussen oraz Klich są uczestnikami konferencji naukowej pod tytułem "Nowa koncepcja NATO", która trwa na Zamku Królewskim.

Sekretarz odwiedzi Centrum Szkolenia

Po południu sekretarz generalny pojedzie do Bydgoszczy, gdzie odwiedzi Centrum Szkolenia Sił Połączonych (JFTC) oraz 3 batalion łączności NATO. Rasmussenowi będą towarzyszyć szef MON, szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego oraz wiceminister spraw zagranicznych Jacek Najder. W programie wizyty jest również spotkanie z prezydentem Bydgoszczy.

12 marca 1999 roku Polska przystąpiła do NATO. Ówczesny minister spraw zagranicznych Bronisław Geremek wręczył amerykańskiej sekretarz stanu Madeleine Albright akt przystąpienia naszego kraju do Paktu Północnoatlantyckiego.

Informacyjna Agencja Radiowa (IAR),PAP