Dokumenty przez lata były przechowywane w zbiorach Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego. Federalna Służba Archiwalnej Rosji otrzymała dokumenty z archiwum prezydenta Rosji.
Dokumenty zostały opublikowane w 1992 roku w Polsce w zbiorze "Katyń. Dokumenty ludobójstwa", a w Rosji w pierwszym numerze miesięcznika "Woprosy istorii" w 1993 roku.
Pierwsze dokumenty w sieci
Jak powiedział szef Federalnej Służby Archiwalnej Rosji Andriej Artizow do tej pory nigdy rosyjskie archiwa oficjalnie nie umieszczały na swoich stronach internetowych dokumentów wydanych przez władze. Jest to pierwszy tego typu przypadek w historii tej instytucji.
Artizow dodał, że opublikowane dziś dokumenty przez długi czas pozostawały w archiwach. Zwrócił uwagę, że były one utajnione i dostęp do nich miało bardzo niewiele osób. Andriej Artizow przypomniał również, że są jeszcze osoby, które podają w wątpliwość dokumenty związane ze zbrodnią katyńską i mówią, że są one fałszywe i przygotowane na zlecenie. Utrzymują przy tym, że nigdy nie doszło do rozstrzelania polskich oficerów w Katyniu. Twierdzą, że tę zbrodnię popełnili Niemcy.
Artizow powiedział, że w związku z tym podjęto decyzję o umieszczeniu na oficjalnej stronie Federalnej Służby Archiwalnej Rosji elektronicznych wersji oryginalnych dokumentów o Katyniu, które były przechowywane w Rosyjskim Archiwum Państwowym .
Kluczowa notatka
Jest to m.in. notatka Ławrientija Berii – Ludowego Komisarza Sprawa Wewnętrznych ZSRR, którą przesłał Józefowi Stalinowi oznaczona numerem 794/B.
Czytamy w niej, że polscy jeńcy wojenni "14.736 osób – w tym 97 proc. Polaków", a także więźniowie przetrzymywani na terenie Zachodniej Białorusi i Ukrainy "18.632 osób, z tego 1.207 oficerów – w tym ogółem 57 proc. Polaków" są "zdeklarowanymi i nie rokującymi nadziei poprawy wrogami władzy sowieckiej". W notatce czytamy m.in., że więźniowie po uwolnieniu „z pewnością włączą się w walkę przeciwko Rosji Sowieckiej”. „Wobec sprawy trzeba zastosować najwyższy wymiar kary” – czytamy.
Jak napisał Beria jeńców i więźniów należy rozstrzelać, bez wzywania ich do sądu, bez przedstawiania jakichkolwiek zarzutów, a także bez decyzji o zakończeniu śledztwa i aktu oskarżenia.
Wspomnianą notatkę Berii podpisali: Stalin, Woroszyłow, Mołotow i Mikojan. Są na niej także dopiski – "Kalinin – za, Kaganowicz – za".
Cała notatka na kolejnych stronach.
[----- Podzial strony -----]
[----- Podzial strony -----]
[----- Podzial strony -----]