Logo Polskiego Radia
IAR
Rafał Kowalczyk 15.08.2010

Prezydent przejmie zwierzchnictwo nad wojskiem

15 sierpnia jest obchodzone Święto Wojska Polskiego, ustanowione na pamiątkę zwycięstwa Polaków nad Armią Czerwoną w Bitwie Warszawskiej 1920 roku.
Bronisław KomorowskiBronisław Komorowskifot. East News

Bitwę uważa się za jedną z 18. najważniejszych bitew w dziejach świata. Zapewniła ona Polsce niepodległość i uchroniła Europę przed rewolucją bolszewicką. W świadomości Polaków przetrwała jako "Cud nad Wisłą".

Uroczystości w Warszawie

W tegoroczne Święto Wojska Polskiego prezydent Bronisław Komorowski oficjalnie przejmie zwierzchnictwo nad Siłami Zbrojnymi Rzeczpospolitej. W południe przy Grobie Nieznanego Żołnierza w Warszawie wręczy nominacje generalskie i odznaczenia państwowe. Odbędzie się tam uroczysta odprawa wart połączona z apelem pamięci, zostaną złożone wieńce na płycie Grobu Nieznanego Żołnierza.

Prezydent Bronisław Komorowski, jako zwierzchnik Sił Zbrojnych, w czasie pokoju będzie sprawował tę funkcję za pośrednictwem ministra obrony narodowej, na czas wojny natomiast, mianuje, na wniosek premiera, Naczelnego Dowódcę Sił Zbrojnych. W razie zewnętrznego zagrożenia państwa, zbrojnej napaści na terytorium Polski lub gdy z umowy międzynarodowej wyniknie zobowiązanie do wspólnej obrony przeciwko agresji, prezydent może na wniosek rządu wprowadzić w państwie stan wojenny. Prezydent również, na wniosek premiera, zarządza powszechną lub częściową mobilizację i użycie sił zbrojnych do obrony RP. Także na wniosek Rady Ministrów będzie mógł postanowić o wysłaniu jednostek wojskowych poza granice państwa.

Zgodnie z Konstytucją, prezydent mianuje szefa Sztabu Generalnego i dowódców rodzajów Sił Zbrojnych, a także nadaje, określone w ustawach, stopnie wojskowe.

Z Armią Czerwoną

W PRL, Dzień Wojska Polskiego był obchodzony w październiku, w rocznicę bitwy pod Lenino. Święto ustanowiła Rada Państwa w 1950 roku, uznając tę bitwę za początek braterstwa Wojska Polskiego z Armią Czerwoną.

Obchody 15 sierpnia przywrócił Sejm III Rzeczpospolitej uchwałą z 1992 roku. Święto ustanowione rozkazem generała Stanisława Szeptyckiego w 1923 roku, nie zostało bowiem anulowane żadnym aktem prawnym. Obchodzono je w II Rzeczpospolitej, w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie, w oddziałach Państwa Podziemnego, a także w Wojsku Polskim utworzonym na froncie wschodnim.

W II Rzeczpospolitej obchodzono nie Święto Wojska Polskiego, lecz Święto Żołnierza Polskiego, dla uznania zasług żołnierzy walczących w Bitwie Warszawskiej o byt narodu i państwa.

Wśród historyków zajmujących się badaniami tego okresu dziejów Polski, przeważa opinia, że o zwycięstwie w 1920 roku zdecydowała nie tylko taktyka marszałka Piłsudskiego, lecz także odwaga i poświęcenie zwykłych żołnierzy. Rozkaz ministra spraw wojskowych, generała Szeptyckiego, ustanawiający święto głosił, że "w dniu tym Wojsko i Społeczeństwo czci chwałę oręża polskiego, której uosobieniem i wyrazem jest żołnierz. W rocznicę rozgromienia nawały bolszewickiej pod Warszawą święci się pamięć poległych w walkach z wiekopomnym wrogiem o całość i niepodległość Polski".

rk,Informacyjna Agencja Radiowa (IAR)