Logo Polskiego Radia
PAP
Kamil Starczyk 12.01.2021

"Niepokojące kroki". Borrell wzywa Iran do powrotu do porozumienia nuklearnego

Szef unijnej dyplomacji Josep Borrell w imieniu Unii Europejskiej wezwał Iran do powrotu do porozumienia nuklearnego. Wyraził też ubolewanie z powodu "niepokojących" kroków, podjętych przez Iran w ciągu ostatnich dwóch lat, w tym powrotu do prac nad wzbogacaniem uranu.
  • Borrell wzywa Iran do powrotu do porozumienia nuklearnego
  • "UE potwierdza swoje zdecydowane zaangażowanie i stałe poparcie dla wspólnego kompleksowego planu działania" - napisał w oświadczeniu Josep Borrell 
  • "Porozumienie nuklearne jest kluczowym elementem globalnej architektury nierozprzestrzeniania broni jądrowej i osiągnięciem wielostronnej dyplomacji, zatwierdzonym jednogłośnie przez Radę Bezpieczeństwa ONZ" - dodał

Jak dodał, UE głęboko ubolewa z powodu "niepokojących" kroków podjętych przez Iran w ciągu ostatnich dwóch lat i przypomina, że wielokrotnie wzywała Iran do odwrócenia wszystkich działań, które są niezgodne z zobowiązaniami w ramach porozumienia nuklearnego.

"Zainicjowanie przez Iran wzbogacania uranu do 20 proc. w podziemnych zakładach wzbogacania paliw Fordow, co zostało potwierdzone przez Międzynarodową Agencję Energii Atomowej 4 stycznia, jest bardzo poważnym wydarzeniem i przedmiotem głębokiego niepokoju. (...). W tym krytycznym momencie działanie Iranu może również podważyć wysiłki, mające na celu wykorzystanie istniejącego procesu dyplomatycznego. Wzywamy Iran do powstrzymania się od dalszej eskalacji i niezwłocznego odwrócenia tego kierunku działań. Dalsza pełna i terminowa współpraca z MAEA ma nadal kluczowe znaczenie" - wskazał.

Borrell dodał, że UE z zadowoleniem przyjmuje "pozytywne oświadczenia" prezydenta elekta Joe Bidena w sprawie porozumienia nuklearnego i liczy na współpracę w tym zakresie z nadchodzącą administracją USA.

pap arabia saudyjska katar 1200.jpg
Rozwiązano dyplomatyczny kryzys na Bliskim Wschodzie. Koniec blokady gospodarczej Kataru

Iran łamie postanowienia porozumienia

Wznowienie wzbogacania uranu do 20 proc. jest ostatnim naruszeniem przez Iran porozumienia, które kraj ten zaczął łamać w 2019 r. w reakcji na jednostronne wycofanie z tego układu Stanów Zjednoczonych przez prezydenta Donalda Trumpa w maju 2018 r. i ponowne nałożenie na Iran amerykańskich sankcji, zniesionych na mocy porozumienia.

W styczniu Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej (MAEA) potwierdziła, że Iran wznowił tego dnia wzbogacanie uranu do poziomu 20 proc. zawartości rozszczepialnego izotopu U-235, czego nie robił od czasu zawarcia w 2015 roku porozumienia ze światowymi mocarstwami w sprawie likwidacji swego wojskowego programu atomowego.

1 stycznia MAEA poinformowała, że Iran powiadomił ją o zamiarze wznowienia wzbogacania uranu do poziomu 20 proc. U-235 w ukrytych w skalnym wnętrzu góry zakładach w Fordow.

Porozumienie, po wycofaniu się z niego USA, utrzymywane już tylko między Iranem a Wielką Brytanią, Francją, Niemcami, Rosją i Chinami, zezwala Teheranowi na wzbogacanie uranu do poziomu najwyżej 3,67 proc. zawartości U235, ale doszedł on już do 4,5 proc. Jest to w każdym razie znacznie mniej niż planowane obecnie 20 proc. i niezbędne do skonstruowania bojowych ładunków jądrowych 90 proc.

Na początku września ub.r. MAEA poinformowała, że ilość składowanego przez Iran uranu przekracza obecnie 10-krotnie limit określony w umowie nuklearnej. Agencja podała, że Teheran zmagazynował 2105,4 kg uranu, podczas gdy ma zezwolenie tylko na 202,8 kg.

ks