Zobacz galerię - Dzień na zdjęciach>>>
Po zachodzie słońca w Wielką Sobotę rozpoczyna się liturgia Wigilii Paschalnej, która wprowadza w Niedzielę Zmartwychwstania. W tradycji polskiej w Wielką Sobotę nawiedza się Groby Pańskie. Zwyczaj urządzania ich wprowadził w naszym kraju w 12. wieku zakon bożogrobców - Kanoników Regularnych Stróżów Bożego Grobu Jerozolimskiego. Od powstania styczniowego nawiedzanie grobów miało także wymiar patriotyczny. W różnych okresach historycznych, jak rozbiory, okupacja niemiecka czy stan wojenny, przy Grobach pojawiały się symbole nawiązujące do współczesnych wydarzeń.
Obrzęd błogosławienia pokarmów wielkanocnych był znany w Kościele Wschodnim i Zachodnim już w 8. wieku. W Polsce pojawił się w 15. stuleciu. Początkowo święcono wyłącznie baranka, później także mięso, jaja, ser, masło, ryby oraz liczne przyprawy i zioła. Mięso symbolizuje baranka paschalnego, chleb jest pamiątką rozmnożenia chleba przez Jezusa, a jajo - oznacza symbol rodzącego się życia i Zmartwychwstałego Chrystusa.
Grób Pański w kościele Zesłania Ducha Świętego w Łodzi/ fot. PAP/Grzegorz Michałowski
Bardzo starym zwyczajem jest malowanie jajek przeznaczonych na stół wielkanocny, zwanych od techniki ozdabiania - pisankami lub kraszankami. Najpiękniejsze były przeznaczone także na prezenty. O zwyczaju tym wspominał w 13. wieku ksiądz Wincenty Kadłubek.
Liturgia Wigilii Paschalnej, która rozpoczyna się wieczorem w Wielką Sobotę, należy już do Niedzieli Wielkanocnej. Dokonuje się wtedy odnowienia obietnic chrztu świętego. Wierni przychodzą do kościoła ze świecami, aby zapalić płomień "nowego życia", symbol zmartwychwstałego Chrystusa. Uroczyście śpiewa się orędzie wielkanocne, tak zwany "Exultet". Według słów hymnu "Exultet", noc paschalna jest tą jedyną, która zna godzinę powstania z martwych Chrystusa, nocą, która łączy niebo z ziemią, a sprawy Boskie - ze sprawami ludzkimi.
fot. PAP/Wojciech Pacewicz
IAR, aj