Logo Polskiego Radia
IAR
Agnieszka Kamińska 28.01.2013

Ostatnia droga kardynała Józefa Glempa

W archikatedrze świętego Jana w Warszawie zostanie pochowany prymas-senior, kardynał Józef Glemp.
Uroczystości pogrzebowe prymasa seniora kardynała Józef GlempaUroczystości pogrzebowe prymasa seniora kardynała Józef GlempaPAP/Tomasz Gzell

Msza pogrzebowa rozpoczęła się o godzinie 11.00. Przewodniczy jej metropolita krakowski, kardynał Stanisław Dziwisz. Homilię wygłosi prymas Polski, arcybiskup Józef Kowalczyk. Po mszy trumna z ciałem prymasa spocznie w krypcie arcybiskupów warszawskich.

We mszy pogrzebowej kardynała Józefa Glempa wezmą udział między innymi prezydent Bronisław Komorowski i marszałek Sejmu Ewa Kopacz. Będą też hierarchowie kościelni, między innymi metropolita Kolonii kardynał Joachim Meisner, arcybiskup Pragi i prymas Czech, kardynał Dominik Duka, metropolita Barcelony kardynał Lluis Martinez Sistach, metropolita Zagrzebia, kardynał Josip Bozanić, oraz prymas Węgier.

W uroczystościach pogrzebowych w archikatedrze mogą uczestniczyć jedynie oficjalnie zgłoszone delegacje. Dla wiernych na Placu Zamkowym zostaną ustawione telebimy.

Uroczystości pożegnania prymasa-seniora trwają od soboty. Wtedy w Kościele sióstr Wizytek została wystawiona trumna z jego ciałem. W niedzielę trumnę przeniesiono do Bazyliki Świętego Krzyża, gdzie odprawiona została uroczysta Msza święta pod przewodnictwem nuncjusza apostolskiego w Polsce, arcybiskupa Celestino Migliore. Po niej, wieczorem, Traktem Królewskim przeszedł kondukt żałobny do archikatedry warszawskiej, gdzie odbyło się modlitewne czuwanie. Przez dwa dni hołd kardynałowi tłumnie oddawali wierni z Warszawy i całej Polski.

Transmisja uroczystości pogrzebowych prymasa-seniora Józefa Glema w Jedynce >>>

Sekretarz prymasa Wyszyńskiego
Józef Glemp urodził się 18 grudnia 1929 roku w Inowrocławiu. Studiował polonistykę w Warszawie i Toruniu, jednak przerwał studia, by wstąpić do Prymasowskiego Wyższego Seminarium Duchownego w Gnieźnie. W 1956 roku otrzymał święcenia kapłańskie. Początkowo pracował w Mogilnie, a potem jako kapelan Sióstr Dominikanek, prowadzących zakład dla nieuleczalnie chorych dzieci w Mielżynie.
Ukończył studia prawnicze w Rzymie, uzyskując doktorat obojga praw na Uniwersytecie Laterańskim. Odbył również trzyletnie studium rotalne i otrzymał tytuł adwokata Roty Rzymskiej.

Po powrocie do kraju został powołany do Sekretariatu Prymasa Polski w Warszawie. Od tej pory pełnił różne funkcje zlecane przez prymasa Stefana Wyszyńskiego i stał się jednym z jego bliższych współpracowników. Wielokrotnie towarzyszył mu podczas uroczystości kościelnych. Brał także udział w audiencji Prymasa u papieża Pawła VI oraz w rozmowach z przedstawicielami rządu PRL.

W 1979 roku papież Jan Paweł II mianował Józefa Glempa biskupem warmińskim z siedzibą w Olsztynie. Sakrę biskupią przyjął w Gnieźnie z rąk Prymasa Tysiąclecia.

Biskup Glemp został mianowany przez papieża Jana Pawła II arcybiskupem metropolitą warszawskim i gnieźnieńskim 7 lipca 1981 roku, co wiązało się z przyznaniem godności prymasa Polski. Przejął przywództwo po wielkim Prymasie Tysiąclecia. Podczas uroczystego ingresu do Bazyliki Prymasowskiej w Gnieźnie kardynał Glemp powiedział: "przychodzę w duchu wielkiego kardynała Wyszyńskiego. Trudno mi nazwać się jego następcą, bo był mi bliski, był dla mnie ojcem, uczyłem się od niego wielu rzeczy".

Trudna historia

Gdy władze komunistyczne wprowadziły w Polsce stan wojenny 13 grudnia 1981 roku, prymas Glemp w pierwszych kazaniach apelował "o spokój, o zaniechanie gwałtów, o zażegnanie bratobójczych walk". Swoją postawą rozczarował opozycję solidarnościową, oczekującą bardziej radykalnej reakcji. Obrońcy prymasa twierdzili, że dzięki niemu udało się uniknąć eskalacji przemocy i rozlewu krwi. W 1983 roku otrzymał godność kardynalską.

Szczególna rola przypadła prymasowi Glempowi także w 1989 roku, gdy w Polsce nastąpiły przemiany społeczne i ustrojowe i gdy potem nasz kraj został członkiem Unii Europejskiej. Patronował "Solidarności" przy rozmowach Okrągłego Stołu. W wolnej Polsce dbał o obecność religii w życiu publicznym. Za jego kadencji utworzono w Polsce nowe diecezje. Do szkół wróciły lekcje religii. W 1993 roku rząd Hanny Suchockiej podpisał konkordat ze Stolicą Apostolską.

Kardynał Glemp był duchowym opiekunem polskiej emigracji. Należał do watykańskiej Kongregacji dla Kościołów Wschodnich, był członkiem Papieskiej Rady do spraw Kultury, Najwyższego Trybunału Sygnatury Apostolskiej, a także - honorowym członkiem Papieskiej Międzynarodowej Akademii Maryjnej. W dorobku miał liczne publikacje książkowe i prasowe. Jego misją życia była budowa Świątyni Opatrzności Bożej w warszawskim Wilanowie, w której znajduje się Panteon Wielkich Polaków. Prymas był honorowym obywatelem Warszawy.

W 2009 roku, gdy skończył 80 lat, zgodnie z decyzją papieża Benedykta XVI, zakończył 28-letnią posługę jako urzędujący prymas Polski. Odtąd przysługiwał mu dożywotni tytuł prymasa seniora. W tym samym roku został odznaczony Orderem Orła Białego. Był też uhonorowany licznymi wyróżnieniami. Przyznano mu między innymi odznaczenie Stowarzyszenia Misja Pojednania "Missio Reconciliationis" i odznaczenie kościelne Order Ecce Homo.

Kardynał Józef Glemp zmarł w Warszawie 23 stycznia. Miał 83 lata.

IAR/agkm

Kardynał Józef Glemp nie żyje >>>