Logo Polskiego Radia
Jedynka
Gabriela Skonieczna 21.08.2016

Konferencja w Jałcie. Tam przypieczętowano los Polski

- Od czerwca 1941 roku, kiedy Stalin z sojusznika Hitlera stał się sojusznikiem aliantów, Polska zaczyna zawadzać. Nie zaczyna się od Jałty, ona jest jego kolejnym, logicznym krokiem. Z punktu Wielkiej Brytanii Polska nic nie znaczyła. Była czwartym co do wielkości aliantem, ale Sowieci mieli miliony żołnierzy i ginęli milionami, a Brytyjczycy ani Amerykanie nie musieli. Polacy to taki fajny symbol – ocenia Marek Jan Chodakiewicz.

Czytaj i słuchaj także >>>
Zoska 1200.jpg
My, z batalionu "Zośka" - wojenne wspomnienia

Po raz pierwszy wielka trójka: Stalin, Roosevelt, Churchill spotkała się w Teheranie 28 listopada 1943 roku. To tam Roosevelt i Churchill, przyjmując za najważniejszy cel pokonanie hitlerowskich Niemiec, zabiegali o względy Stalina, niedawnego sojusznika Hitlera, a od czerwca 1941, czyli od napaści Niemiec na ZSRR, już sojusznika aliantów. W teherańskiej ambasadzie sowieckiej Rosji trzej polityczni gracze po raz pierwszy rozmawiali o utworzeniu frontu zachodniego w Europie i jej powojennym kształcie.

Kolejne spotkanie odbyło się dopiero 14 miesięcy później, 4 lutego 1945 w Jałcie. - Od 5 do 10 lutego sprawa Polska była przedmiotem sporów. Zajmowano się nią dlatego, że gdybyśmy porównali Europę do butelki, którą towarzysz Stalin chciał wziąć do ręki, to musiał najpierw wyrwać korek, który blokował tę butelkę, a była nim Polska. Nie można stawiać znaku równości między polityką Stanów Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii - podkreśla prof. Marek Kazimierz Kamiński z Instytutu Historii Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie. Brytyjczycy mieli długą tradycję polityki europejskiej, traktując jako potencjalne zagrożenie dla swojego kraju zaburzenie równowagi sił na Starym Kontynencie. - Jakkolwiek Brytyjczyków byśmy oceniali, zależało im na zahamowaniu ekspansji sowieckiej, czego nie można powiedzieć o polityce amerykańskiej, która kierowała się zupełnie innymi zasadami – mówił gość "Labiryntu historii".

>>> Zobacz serwis specjalny o II wojnie światowej <<<

Jak wyglądały kulisy debat? Co mówili sami przywódcy? Zapraszamy do wysłuchania audycji.

***

Tytuł audycji: "Labirynt Historii"

Prowadzi: Michał Montowski, Magda Szturemska, Antoni Trzmiel

Goście: Marek Jan Chodakiewicz (amerykański historyk polskiego pochodzenie, profesor historii w Instytucie Polityki Międzynarodowej w Waszyngtonie), prof. Marek Kazimierz Kamiński (Instytut Historii Uniwersytetu Warmińsko – Mazurskiego w Olsztynie), prof. Krystyna Kersten ( Instytutu Historii PAN), prof. płk. Janusz Zuziak (Zakład Historii Wojskowości, Akademii Obrony Narodowej)

Data emisji: 21.08.2016

Godzina emisji: 14.13

gs