Logo Polskiego Radia
Czwórka
Rafał Kątny 19.12.2012

Nie czytamy, więc przeklinamy

Przekleństwa potrafią działać przeciwbólowo, mają nawet funkcje komunikacyjne. Tylko czemu tak chętnie używamy "brzydkich słów"? Czemu nie rozmawiamy, używając tych "ładnych"?
Beata Kosior i Krzysztof GrzybowskiBeata Kosior i Krzysztof Grzybowskifot. Wojciech Kusiński

Na pewno kiedyś przeklnęliście, choćby jeden jedyny raz. A potrafilibyście wskazać kogoś, kto nigdy nie zaklął w Waszym towarzystwie? Pewnie byłoby to trudne. Przeklinamy dla szpanu, śmiechu i uznania wśród rówieśników. W poniedziałek obchodzony był "Dzień bez przeklinania". Jak napisał jeden z internautów, "Polska tego dnia powinna być najcichszym krajem na świecie".

Wulgaryzmy coraz częściej zastępują przecinki i kropki. Przez ponad pół roku badacze polszczyzny stosowanej z Uniwersytetu Wrocławskiego i Łódzkiego notowali niecenzuralne wypowiedzi Polaków. W ten sposób powstał "Słownik polszczyzny rzeczywistej" oparty o 4 wulgaryzmy i ich pochodne. Co ciekawe, te słowa mogą pełnić nawet 47 funkcji komunikacyjnych.

Beata Kosior, psycholog i psychoterapeutka z Ośrodka Polana w Warszawie - gość Krzysztofa Grzybowskiego - podkreśla, że przekleństwa nie wzięły się znikąd. - Naukowcy przyznają, że przeklinanie czasami pomaga w radzeniu sobie z emocjami - mówi ekspertka. - Kiedyś przekleństwa były domeną klas niższych. Dziś, z rozwojem cywilizacji, "uśredniliśmy się" - dodaje.

Faktem jest, że przekleństwa noszą w sobie dużo emocjonalnej gratyfikacji, trochę ulgi, gdy np. przytrzaskujemy sobie palec w drzwiach. Młodzi przeklinają, bo takie dostają wzorce. - Gdy nasi np. filmowi idole używają wulgaryzmów, to my wzorujemy się na nich - mówi Kosior. - Coraz mniej czytamy, więc mamy niewielki zasób zwykłych słów.

Jaki wpływ na przeklinanie mają nasze półkule mózgowe? Czy zauważamy, że w ogóle przeklinamy i czemu robimy to coraz częściej? Dowiesz się, słuchając załączonej audycji Krzysztofa Grzybowskiego "4 do 4".

Wulgaryzmy były także tematem poniedziałkowego "Savoir Vivru językowego". Audycji możesz posłuchać w załączonym dźwięku.

(pj)