Logo Polskiego Radia
Jedynka
Katarzyna Karaś 26.06.2020

Od prawie 60 lat nie było takiego znaleziska w Polsce!

To największe tego typu znalezisko w Polsce od prawie 60 lat. Niedaleko Hrubieszowa odkryto prawdziwy skarb, czyli blisko 1800 srebrnych monet, będących rzymskimi denarami. Ta sensacyjna kolekcja po badaniach i konserwacji trafi do Muzeum im. ks. Stanisława Staszica w Hrubieszowie.

Na denary natrafił miejscowy rolnik. Mężczyzna powiadomił służby archeologiczne. Monety były pierwotnie umieszczone w jakimś drewnianym albo skórzanym pojemniku, ale w czasie prac polowych maszyny rolnicze rozwlekły zbiór na przestrzeni ponad 100 metrów.

Posłuchaj
18:00 _PR1_AAC 2020_06_26-19-06-23.mp3 Pod Hrubieszowem znaleziono około 1800 rzymskich denarów (Jedynka/ Eureka)

- Kiedy przyjechałem na miejsce, zobaczyłem gigantyczne pole, które od wielu lat było intensywnie uprawiane. Dla nas najważniejsze było to, aby określić dokładny punkt, w którym ten skarb znajdował się. Według relacji odkrywcy był on rozciągnięty na przestrzeni przynajmniej kilkudziesięciu metrów kwadratowych, kiedy jednak zobaczyłem, co się dzieje na miejscu, spodziewałem się, że te monety mogą być rozciągnięte na odcinku ponad 100 metrów kwadratowych, a może nawet na całym hektarze. Trzeba było przeprowadzić niezbędne ratownicze badania weryfikacyjne tego punktu - mówi Bartłomiej Bartecki, archeolog i dyrektor Muzeum im. ks. Stanisława Staszica w Hrubieszowie.


- Myśleliśmy, że ten skarb będzie jednak dużo mniej zniszczony przez intensywne prace rolne, ale już w trakcie pierwszych dni tych wykopalisk okazało się, że monety są rozciągnięte na przestrzeni 2,5 tys. metrów kwadratowych, więc to świadczy o tym, że pług zaczepił ten skarb (…). W zasadzie 90 proc. tego, co my w trakcie naszych kilkudniowych badań odnaleźliśmy, znajdowało się na głębokości nie większej niż 5-20 cm - opowiada Bartłomiej Bartecki.

Muzeum im. ks. Stanisława Staszica Hrubieszów/Skarb denarów z Cichobórza

Nie Wandale, tylko Goci

Denary mogą pochodzić z czasów, kiedy to tereny Lubelszczyzny zamieszkiwali Wandalowie lub Goci. 

- Pierwotnie myśleliśmy, że jest to skarb ukryty przez Wandalów, którzy z obawy przed nadejściem kolejnych wojowniczych Gotów, deponowali w ziemi swoje skarby, licząc, że być może kiedyś uda się im to odzyskać. Aczkolwiek teraz wiedząc, że skarb został ukryty najprawdopodobniej pod koniec III wieku albo na początku IV wieku, należy go raczej łączyć z obecnością Gotów - twierdzi Bartłomiej Bartecki.

Obecnie funkcjonują dwie wersje związane z pochodzeniem znaleziska. Pierwsza mówi o tym, że społeczności utożsamiane z Gotami postanowiły zabezpieczyć swój majątek, natomiast druga, że tego typu skarby mogły być ofiarami składanymi do zbiorników wodnych.

Obecnie monety są badane przez numizmatyków, a po konserwacji będą eksponowane w Muzeum w Hrubieszowie.

***

Tytuł audycji: Eureka

Prowadziła: Katarzyna Kobylecka

Gość: Bartłomiej Bartecki (archeolog i dyrektor Muzeum im. ks. Stanisława Staszica w Hrubieszowie)

Data emisji: 26.06.2020

Godzina emisji: 19.06

DS