24:31 2021_08_16 19_30_10_PR1_EUREKA.mp3 Co zrobić, jak spotkamy w lesie węża? (Eureka/Jedynka)
Szacuje się, że na całym świecie żyje ponad 3 tys. gatunków węży i wciąż odkrywa się nowe. W Polsce - jak znajdziemy w większości opracowań - występuje pięć gatunków węży: gniewosz plamisty (Coronella austriaca), wąż Eskulapa (Elaphe longissima), zaskroniec zwyczajny (Natrix natrix), zaskroniec rybołów (Natrix tesselata) i żmija zygzakowata (Vipera berus). Wszystkie są chronione.
- Gniewosz plamisty - bohater postu Lasów Państwowych - to jest bardzo ciekawy gatunek. Przez wiele lat mieliśmy niewiele informacji na jego temat - nie wiedzieliśmy, ile takich węży żyje w Polsce, gdzie one występują. To jest gatunek bardzo rzadki i bardzo skryty. Bardzo ciężko jest ten gatunek wykryć, poznać i lepiej zbadać - przyznał gość audycji "Eureka" herpetolog dr Stanisław Bury.
Zdaniem gościa radiowej Jedynki nazwa gniewosz plamisty jest nietrafiona, bowiem sugeruje, że wąż jest agresywny. - To niewielkie zwierzątko, dorosły osobnik osiąga ok. 70 cm długości, w związku z czym w konfrontacji z innym organizmem, np. z człowiekiem, najbardziej opłaca mu się uciec. Tak też robi - wyjaśnił ekspert. Gniewosz żywi się drobnymi kręgowcami, mówi się o nim "jaszczurkożerca". Zdarzają się przypadki kanibalizmu.
Czytaj także:
Gniewosz często bywa mylony ze żmiją. - Żmija ma ciemną wstęgę, zygzak, który ciągnie się od głowy aż do końca ogona. Gniewosz ma dwa do czterech rzędów plamek, które się ciągną wzdłuż grzbietu, przez całą długość ciała, przy czym te plamki mogą się łączyć poprzecznie lub podłużnie - powstają wówczas poprzeczne lub podłużne paski, ale nigdy one nie tworzą zygzaka - wytłumaczył dr Bury.
- Żmija ma też pionową źrenicę, a gniewosz ma źrenicę okrągłą, podobnie jak zaskroniec czy wąż Eskulapa. Niewątpliwie żmija ma też to do siebie, że jest bardziej masywna - dodał.
Co powinniśmy zrobić, jak natkniemy się w lesie na gniewosza plamistego albo żmiję zygzakowatą? Należy zostawić gady w spokoju, nie przeszkadzać im. - Dużym problemem w ochronie węży jest to, że ludzie często pytają: ale, właściwie, po co? - zauważył rozmówca Krzysztofa Michalskiego. Więc po co? Odpowiedź w nagraniu.
Gniewosz plamisty. Fot. Stanisław Bury
Poza tym w audycji:
Na zdrowie! Dlaczego kichamy
Alergia uznawana jest za chorobę cywilizacyjną. W Polsce z dokuczliwymi objawami alergii ma problemy ok. 40 proc. osób. Jednym z najczęstszych objawów jest kichanie, ale nie musimy kichać tylko dlatego, że jesteśmy alergikami. "Kichanie to odruch obronny. Zazwyczaj kichamy po to, żeby wyrzucić z siebie substancje, które nasz organizm uważa za niepotrzebne" - powiedział w audycji "Eureka" prof. Krzysztof Kowal z Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku, przewodniczący Sekcji Immunoterapii Alergenowej Polskiego Towarzystwa Alergologicznego.
***
Tytuł audycji: Eureka
Prowadził: Krzysztof Michalski
Gość: dr Stanisław Bury (Instytut Zoologii i Badań Biomedycznych Uniwersytetu Jagiellońskiego, członek Towarzystwa Herpetologicznego NATRIX)
Data emisji: 16.08.2021
Godzina emisji: 19.30
kk