Logo Polskiego Radia
Jedynka
Konto Usunięte Konto Usunięte 10.03.2018

Po klęsce Napoleona. Nowe rozdanie w sprawie polskiej – utworzenie Królestwa Polskiego w 1815 roku

"Złe z dobrem pomieszane, ale lepiej nam będzie, niż było" – to słowa księcia Adama Czartoryskiego o Królestwie Polskim. Tak zwana Kongresówka powstała z większości dotychczasowych ziem, istniejącego w epoce wojen napoleońskich, Księstwa Warszawskiego. 

Formalnie stało się to na mocy traktatu rosyjsko-austriacko-pruskiego 3 maja 1815 roku. Traktat wszedł do aktu końcowego postanowień kongresu wiedeńskiego miesiąc później. Każdy kolejny władca Rosji miał być królem polskim.

- Aleksander bardzo chciał zbudować Królestwo Polskie, które będzie całkowicie pod jego kontrolą. Rozumiał jednocześnie, że Królestwo Polskie, które nie będzie pod jego kontrolą, a będzie pod patronatem zachodniego imperatora, to będzie śmiertelne niebezpieczeństwo dla imperializmu rosyjskiego – przekonywał prof. Andrzej Nowak.

Car Aleksander I narzucił Królestwu konstytucję, ale opracowaną przez zespół z księciem Czartoryskim na czele. Akt powstał w oparciu na francuskiej konstytucji Księstwa Warszawskiego oraz Konstytucji 3 maja. To było nowe rozdanie w sprawie polskiej. Stefan Kieniewicz i Władysław Zajewski nazywali powstanie Kongresówki IV rozbiorem Polski. Z kolei Mieczysław Żywczyński nie zgadzał się z tym. Uważał, że  słowo rozbiory odnosi się do całego państwa polskiego w granicach z 1772 roku.

Co było tym dobrem, a co złem wskazywanym przez księcia Adama? Zapraszamy do wysłuchania całej audycji.

***

Tytuł audycji: "Historia żywa"

Prowadzi: Dorota Truszczak

Gość: prof. Andrzej Nowak (historyk)

Data emisji: 10.03.2018

Godzina emisji: 14.11

Abi