Jak słusznie zauważa Hanna Buczyńska-Gerewicz w książce "Człowiek wobec losu", co najmniej od czasów oświecenia mamy do czynienia z jego uczłowieczeniem, z prometejskim wyrwaniem losu Bogom. Zarazem jednak motyw losu powraca w coraz to innej postaci: a to jako wola u Nietzchego, a to jako wyznawane przez nas system wartości u Schellera. Można by też tu dodać dobór naturalny jako wariant losu w teorii ewolucji, determinizm genów, relacje z rodzicami, które uczą jak radzić sobie z napięciem między sferą popędową a kulturą w psychoanalizie, wreszcie – siłę władzy w teoriach spiskowych.
Na każdą z tych postaci losu próbujemy znaleźć praktyczną odpowiedź, najczęściej zakorzenioną w nauce: w rachunku prawdopodobieństwa, w fizyce i chemii cząstek elementarnych, w genetyce, dietetyce i pedagogice.
Dziś wydaje się, że ani chorób, ani katastrof, które wynikają z ludzkich błędów nie odbieramy już jako wydarzeń losowych. A patos losu kryje się chyba tylko w zakochaniu oraz, co wydaje się paradoksalne, w przypadkowości świata, która ostatecznie wynika ze stopnia jego komplikacji, wielorodności czynników, które wpływają na bieg świata.
Niektórzy marzą, że kiedyś uda nam się zapanować nad rzeczywistością, a tym samym – wyeliminować los z naszego życia. Dlaczego jest to niemożliwe? O tym w nagraniu audycji.
***
Tytuł audycji: Rachunek myśli
Prowadzi: Michał Nowak
Gość: prof. Robert Piłat (filozof)
Data emisji: 3.03.2018
Godzina emisji: 23.00
pg/bch