Od początku badań nad faszyzmem zjawisku temu towarzyszyły kontrowersje i polemiki zarówno co do jego genezy, jak i znaczenia
Głównym założycielem i przywódcą ruchu faszystowskiego we Włoszech był Benito Mussolini. Stał na czele powstałej w 1921 roku Narodowej Partii Faszystowskiej. W wyniku "marszu na Rzym" - mającego doprowadzić do przejęcia władzy w kraju - w 1922 roku Mussoliniemu została powierzona funkcja premiera.
Pucz monachijski - Hitler chce władzy
Zdaniem prof. Macieja Musiała początkowo poglądy głoszone przez członków włoskiej partii faszystowskiej były mieszaniną nacjonalizmu, socjalizmu, syndykalizmu i populizmu. Dopiero po latach powstała jedna doktryna polityczna faszyzmu, której strażnikiem stał się Mussolini.
Prof. Maciej Marszał zarysował w audycji genezę faszyzmu i jego odbiór w Europie. - W latach 30. widzenie faszyzmu oczywiście się zmienia, ale początkowo był on widziany w kategoriach pewnej świeżości i romantyzmu - podkreślał. Zwracał uwagę także na fascynację przemocą, wpisaną w hasła faszystowskie. - Faszyzm był buntem przeciwko powojennemu światu. Wojna, słabość demokracji i parlamentaryzmu, z którymi nie radziły sobie Włochy, stąd faszyzm znalazł w tym kraju podatny grunt - przypominał.
Posłuchaj
21:36 PR24_MPLS 2020_11_29-08-06-13.mp3 29.11.2020 prof. Maciej Marszał (Polskie Radio 24 / Konfrontacje Idei)
- We włoskim faszyzmie istniały "wyspy autonomii", to Kościół katolicki, dwór królewski i kręgi intelektualistów. W Trzeciej Rzeszy nie mieliśmy tego, tam państwo wkraczało w każdą sferę życia obywateli i społeczeństwa. We Włoszech odwoływano się do prawa rzymskiego, w Niemczech natomiast mamy od czynienia z ideami praw natury stworzonymi na tle rasowym, tam rasizm stał sie głównym elementem składowym ideologii nazistowskiej - mówił gość audycji o różnicach między włoskim faszyzmem a niemiecką myślą narodowo-socjalistyczną.
Czytaj również:
Więcej w nagraniu.
***
Audycja: "Konfrontacje idei"
Prowadzący: Zdzisław Krasnodębski
Gość: prof. Maciej Marszał
Data emisji: 29.11.2020
Godzina: 8.06
PR24/ka