Metropolita krakowski kard. Stanisław Dziwisz powiedział, że choć od śmierci jezuity minęły cztery wieki, pamięć o nim utrzymywała się nieprzerwanie w Kościele i w polskim społeczeństwie. - Stajemy wobec ważnej postaci, obok której nie można przejść obojętnie. Ks. Piotr Skarga zajmuje poczesne miejsce w naszej historii, ale nie do tego ogranicza się jego rola. Jego życie i dzieło zapraszają nas do refleksji nad naszą teraźniejszością i przyszłości - stwierdził.
Podkreślił, że ks. Skarga był płomiennym kaznodzieją i patriotą. - Kochał Polskę. Kochał naród polski, dlatego bolał nad jego przywarami, nad postawą rządzących, przewidując nieszczęścia, które miały spaść na kraj. Szkoda, że nie słuchano do końca naszego proroka - ocenił metropolita krakowski.
Dodał, że duchowny przeżywał dramat podziału Kościoła w burzliwym XVI wieku, dlatego żarliwie walczył o jego jedność. Przypomniał, że angażował się on także w pomoc ubogim zakładając działające także dziś w Krakowie Arcybractwo Miłosierdzia oraz inne instytucje charytatywne.
"Musimy pokazać dobro naszego współbrata"
Od śmierci ks. Piotra Skargi minęły 402 lata. Jak wytłumaczył prowincjał Prowincji Polski Południowej jezuitów ojciec Jakub Kołacz, wcześniejsze wszczęcie procesu beatyfikacyjnego uniemożliwiła kasata zakonu w XVIII wieku, problemy z jego odrodzeniem się w Polsce, a później wojny i konflikty w Europie. Obecnie proces rusza na szczeblu diecezjalnym.
- Przed nami początek wielkiej, ale wdzięcznej pracy. Musimy pokazać dobro naszego współbrata ks. Skargi. Chcielibyśmy poszerzyć horyzont patrzenia na tę osobę, wszyscy znamy go jako wielkiego patriotę, ale to był też święty człowiek, który działał na rzecz biednych, piętnował nasze grzechy, ale nie tak, żeby człowieka poniżyć, ale żeby pokazać, że naszą jedyną drogą jest Pan Bóg - wyjaśnił o. Kołacz.
Jak dodał zdaje sobie sprawę, że działalność ks. Skargi w dobie kontrreformacji może budzić kontrowersje. - Nieszczęściem współczesnego świata jest, że patrzymy na historię, ale do jej oceny przykładamy standardy współczesne (...) Ks. Piotr Skarga dążył do jedności, namawiał do niej, a czasem straszył przed konsekwencjami rozłamu. Dzisiaj używamy innych słów, ale duch pozostał ten sam - oświadczył.
"Wydaje się, że miałby dziś coś do powiedzenia"
Wicepostulator procesu beatyfikacyjnego i kanonizacyjnego ojciec Krystian Biernacki zaznaczył, że kult ks. Skargi jest wciąż żywy, czego dowodzą zostawiane przy jego grobie w krypcie krakowskiego kościoła św. Piotra i Pawła kartki z podziękowaniami i prośbami m.in. o powodzenie w nauce, zdrowie, opiekę nad rodziną i Ojczyzną.
- Myśl religijno-moralna ks. Piotra Skargi i jego myślenie o ojczyźnie wydaje się wciąż aktualne. On nawoływał do zgody, jedności, sprawiedliwości społecznej i nieskazitelności decydentów. Wydaje się, że miałby dziś coś do powiedzenia naszym politykom, jak kiedyś mawiał na sejmach - oznajmił o. Biernacki.
Od 2013 roku działają już Komisja Historyczna i Komisja Teologiczna badające działalność i spuściznę ks. Skargi. Zaprzysiężony w poniedziałek trybunał będzie przyjmował zeznania świadków, m.in. mieszkańców Grójca, gdzie urodził się ksiądz, osób z Wilna, Lwowa i Krakowa. - Chcielibyśmy skończyć ten etap prac za półtora roku - poinformował o. Biernacki.
Spośród polskich jezuitów na ołtarze wyniesieni zostali św. Andrzej Bobola, św. Stanisław Kostka, św. Melchior Grodziecki i bł. Jan Beyzym.
Płomienne przemówienia ks. Piotra Skargi
Ks. Piotr Skarga (właściwie Piotr Powęski) urodził się 2 lutego 1536 roku w Grójcu. Był jezuitą, teologiem, pisarzem, nadwornym kaznodzieją Zygmunta III Wazy i rektorem Kolegium Jezuitów w Wilnie.
Swoje poglądy na zagadnienia państwa i sprawowania władzy przedstawił w "Kazaniach sejmowych". Krytykował skłonność rodaków do tolerowania herezji oraz zamiłowanie do anarchii, co - jego zdaniem - wynikało ze złego rozumienia przez szlachtę pojęcia "wolność".
Podczas płomiennych przemówień Skarga krytykował innowierców. Głosił, że reformacja zniszczyła jedność wyznaniową Rzeczypospolitej. Wzywał do ograniczenia przywilejów dla protestantów. Był zdecydowanym przeciwnikiem zawartej w 1573 roku, a gwarantującej prawa innowiercom, konfederacji warszawskiej. Wzywał wyznawców prawosławia do podporządkowania się Stolicy Apostolskiej. To m.in. dzięki jego zabiegom doszło w 1596 roku do zawarcia unii brzeskiej, której zwolennicy - unici (grekokatolicy) uznawali papieża za głowę Kościoła, ale zachowywali odrębność obrzędową.
Ks. Skarga prowadził działalność charytatywną. Założył Bractwo Miłosierdzia, Bractwo Św. Łazarza, Bank Pobożny i Skrzynkę św. Mikołaja. Zmarł 27 września 1612 roku. Pochowano go w kościele św. Piotra i Pawła w Krakowie.
Zobacz galerię: DZIEŃ NA ZDJĘCIACH>>>
PAP, kk