Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
PAP
Marta Kwasnicka 05.09.2012

Archeolodzy odnaleźli krzyżacki most

Badacze z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu odnaleźli pozostałości sprzed prawie 800 lat.
zdjęcie ilustracyjnezdjęcie ilustracyjneGlow Images/East News
Archeolodzy podwodni odnaleźli krzyżacki most
Badacze z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu odnaleźli pozostałości mostu sprzed prawie 800 lat.
Wznosił się na jeziorze Jeziorak (koło Iławy) i prowadził z wyspy Wielka Żuława na stały ląd. Odkrycia dokonała ekipa archeologów podwodnych pracujących pod kierunkiem dr. hab. Andrzeja Pydyna z Zakładu Archeologii Podwodnej Instytutu Archeologii UMK. Naukowcy natknęli się na rzędy pali, które prowadziły z wyspy w kierunku północnym.
Do konstrukcji mostu wykorzystano głównie pale dębowe, ale przeprawę wzmacniano również elementami z innych gatunków drewna, w tym olchy i brzozy. Maksymalny rozstaw pali wynosi 3,5 m. Zdaniem naukowców wydaje się jednak bardziej prawdopodobne, że szerokość mostu wynosiła tylko ok. 2,5 m, a skrajne pale stanowiły przypory skośne.
Analiza dendrochronologiczna próbek drewna dębowego pobranych z pozostałości mostu dowodzą, że drzewa ścięto w 2 poł. XIII wieku. Wtedy także zapewne zbudowano most. Dwa z zachowanych pali pozwoliły na precyzyjne ustalenie daty ich ścięcia, które nastąpiło zimą 1268/1269, w czasie drugiego powstania Prusów przeciw Zakonowi (1260-1274).
Znaleziony most wiódł do pochodzącego z tego samego okresu krzyżackiego gródka stożkowatego. Na jego terenie znajdowały się drewniane budynki z kamiennymi posadzkami, pełniące zapewne rolę strażnicy.
- Źródła kartograficzne odnalezione przez historyka Seweryna Szczepańskiego z Iławy wskazują, że most – lub pamięć o nim - funkcjonował jeszcze na początku XVII w. Według mapy z 1620 r. na wyspę prowadził też drugi most, od strony południowej, z rejonu dzisiejszego miasta Iława, ale ślady po nim nie zachowały się” – mówi prof. Zbigniew Kobyliński z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, szef projektu „Katalog grodzisk Warmii i Mazur”, w ramach którego badano Wielką Żuławę.
Dokonane w 2012 roku odkrycia zdaniem archeologów świadczą o tym, że wyspa Wielka Żuława pełniła istotną rolę w systemie militarnym państwa zakonnego, natomiast znajdująca się na niej strażnica rycerska kontrolowała prowadzący z południa na północ szlak komunikacyjny wzdłuż jeziora Jeziorak z Ziemi Chełmińskiej w kierunku Malborka.Mosty

Most wznosił się na jeziorze Jeziorak (koło Iławy) i prowadził z wyspy Wielka Żuława na stały ląd. Odkrycia dokonała ekipa archeologów podwodnych pracujących pod kierunkiem dr. hab. Andrzeja Pydyna z Zakładu Archeologii Podwodnej Instytutu Archeologii UMK. Naukowcy natknęli się na rzędy pali, które prowadziły z wyspy w kierunku północnym i postanowili je zbadać.

Z analiz wynika, że do konstrukcji mostu wykorzystano głównie pale dębowe, ale przeprawę wzmacniano również elementami z innych gatunków drewna, w tym olchy i brzozy. Maksymalny rozstaw pali wynosi 3,5 m. Zdaniem naukowców, wydaje się jednak bardziej prawdopodobne, że szerokość mostu wynosiła tylko ok. 2,5 m, a skrajne pale stanowiły przypory skośne.

Analiza dendrochronologiczna próbek drewna dębowego pobranych z pozostałości mostu dowodzą, że drzewa ścięto w 2 połowie XIII wieku. Wtedy także zapewne zbudowano most. Dwa z zachowanych pali pozwoliły na precyzyjne ustalenie daty ich ścięcia, które nastąpiło zimą 1268/1269, w czasie drugiego powstania Prusów przeciw Zakonowi (1260-1274).

Znaleziony most wiódł do pochodzącego z tego samego okresu krzyżackiego gródka stożkowatego. Na jego terenie znajdowały się drewniane budynki z kamiennymi posadzkami, pełniące zapewne rolę strażnicy. - Źródła kartograficzne odnalezione przez historyka Seweryna Szczepańskiego z Iławy wskazują, że most (lub pamięć o nim) funkcjonował jeszcze na początku XVII wieku. Według mapy z 1620 roku na wyspę prowadził też drugi most, od strony południowej, z rejonu dzisiejszego miasta Iława, ale ślady po nim nie zachowały się - mówi prof. Zbigniew Kobyliński z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, szef projektu „Katalog grodzisk Warmii i Mazur”, w ramach którego badano Wielką Żuławę.

Dokonane w 2012 roku odkrycia zdaniem archeologów świadczą o tym, że wyspa Wielka Żuława pełniła istotną rolę w systemie militarnym państwa zakonnego, natomiast znajdująca się na niej strażnica rycerska kontrolowała szlak komunikacyjny, prowadzący z Ziemi Chełmińskiej w kierunku Malborka, wzdłuż jeziora Jeziorak.

(ew/PAP)