Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
IAR
Michał Chodurski 15.11.2013

Prezydent odznaczył Polaków za ratowanie Żydów

Nawet w najtrudniejszych czasach można zachować człowieczeństwo - mówił Bronisław Komorowski. Prezydent odznaczył Krzyżami Komandorskimi Orderu Odrodzenia Polski 20. osób, które w czasie II wojny światowej ratowały Żydów.
Prezydent Bronisław Komorowski (L) odznacza Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski Krystynę Dańko (2P). Z prawej odznaczona Zofia Czarkowska.Prezydent Bronisław Komorowski (L) odznacza Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski Krystynę Dańko (2P). Z prawej odznaczona Zofia Czarkowska.PAP/EPA/Jacek Turczyk

Bronisław Komorowski podkreślał, że bohaterstwo Polaków, którzy z narażeniem życia swojego i swoich rodzin powinno być przykładem dla współczesnych. Jego zdaniem świadomość, że w czasach dramatu, zbrodni, obojętności, zdrady, wrogości ludzie potrafili zachować się przyzwoicie może i powinno nas skłaniać do przekonania, że nawet w najstraszniejszych czasach jest to możliwe. Prezydent dodał, że - zdolność pomagania innym, kiedy się samemu ryzykuje, to jest i powinna być jakaś miara człowieczeństwa -. Prezydent chciałby, by właśnie ta miara człowieczeństwa była przydatna i dzisiaj, i w przyszłości, po to by świat był lepszy.

Jedna z odznaczonych Helena Cygan wraz z rodzicami i rodzeństwem pomagała w czasie wojny Żydom organizując im dokumenty oraz przechowywała Sarę Reiss. Tłumaczyła, że te działania wynikały z więzów przyjaźni jej rodziców z Żydami. Ojciec Heleny, Franciszek pochodził z Łęcznej gdzie wychowywał się i uczył z Żydami, podobnie jak jej matka. Pomoc, której udzielali Żydom była - jak wspominała - przejawem solidarności i przyjaźni.

Odznaczony Stefan Mikołajczyk podczas wojny wraz z rodzicami pomagał kilkudziesięciu Żydom. Nosił jedzenie do umówionych polnych i leśnych kryjówek. Jego ojciec wytwarzał fałszywe dokumenty dla Żydów, dzięki czemu udało im się przedostać do Niemiec na roboty i przeżyć wojnę. Stefan Mikołajczyk podkreślał, że ma ogromną satysfakcję, że choć jak sam twierdzi - zrobił tak niewiele - ale dzięki jego działaniom udało się uratować życie kilku osób.

Zobacz serwis o getcie warszawskim>>>

Za wybitne zasługi w obronie godności człowieczeństwa i praw ludzkich odznaczeni zostali także: Zofia Czarkowska, Krystyna Dańko, Wanda Kołomijska, Helena Kuśmierz, Alfred Kwarciak, Witold Lisowski, Zofia Mielniczek, Teodozja Nieściur, Wacław Nowiński, Stanisław Wróbel, Wanda Zalewska.

Prezydent odznaczył też pośmiertnie: Katarzynę Baranek, Łucję Baranek, Wincentego Baranka, Jadwigę Proczek, Natalię Proczek, Stanisława Proczka, Tomasza Proczka i Mariannę Sieńską. Zginęli oni z rąk Niemców za pomaganie Żydom.

Uroczystość wręczenia odznaczeń poprzedziło spotkanie prezydenta z przedstawicielami Fundacji Pamięć i Przyszłość Budowy Pomnika Wdzięczności "Ratującym-Ocaleni". Pomnik ma być wyrazem wdzięczności dla Polaków, którzy ratowali Żydów podczas Holokaustu. Jesienią przyszłego roku ma stanąć w okolicy Muzeum Historii Żydów Polskich w Warszawie.

Zobacz serwis - II wojna światowa>>>

mc