Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
Jedynka
Piotr Grabka 09.10.2012

Bozon Higgsa raczej bez Nobla. Szansa Polaka?

Po laureatach w dziedzinie medycyny i fizjologii we wtorek dowiemy się kto zdobędzie nagrodę Nobla z fizyki. Wśród potencjalnych kandydatów wymieniany jest astronom Aleksander Wolszczan.
WenusWenussxc.hu

Brytyjczyk prof. John Gurdon i Japończyk prof. Shinya Yamanaka dostali nagrodę Nobla w dziedzinie medycyny i fizjologii za badania, które umożliwiają cofanie w czasie dojrzałych komórek do etapu, w którym mają one wszystkie cechy zarodkowych komórek macierzystych. To szansa na nowe metody leczenia m.in. Alzheimera.

W przypadku Nobla w dziedzinie fizyki bardzo trudno prognozować kto otrzyma nagrodę, bo w odróżnieniu np. od Nobla z medycyny, fizycy nie dostają innych prestiżowych nagród, które mogłyby być wskazówkami dla naukowych bukmacherów.

Agencja Reutersa, jak co roku, typuje jednak swoich kandydatów. Wśród faworytów na pierwszym miejscu wymieniani są Charles Bennett, Gilles Brassard i William Wootters – autorzy tzw. protokołów teleportacji kwantowej, która pozwala przekazywać z bardzo dużą prędkością informacje pomiędzy dwoma miejscami w przestrzeni.

Na liście znajdują się również brytyjski naukowiec Leigh Canham – badacz zjawiska emisji światła przez porowaty krzem oraz Stephen Harris i Lene Hau – naukowcy pracujący w USA, którzy spowolnili światło do prędkości jadącego roweru.

Natomiast z niemal całkowitą pewnością można powiedzieć, kto fizycznego Nobla w tym roku nie otrzyma. – Wiele się mówiło o nagrodzie dla badaczy związanych z bozonem Higgsa. Są jednak dwa problemy. Ich odkrycie ogłoszono w lipcu tego roku, a nominacje do Nobla są zbierane o wiele wcześniej. Po drugie, Nobla można dostać w najwyżej trzy osoby. W przypadku Bozonu Higgsa, osób które by się kwalifikowały do nagrody jest sześć. Z tego grona jedna osoba już nie żyje, ale kandydatów wciąż byłoby aż pięciu - tłumaczy Jan Stradowski z miesięcznika "Focus".

Jan Stradowski wspomina o jeszcze jednym kandydacie – polskim astronomie Aleksandrze Wolszczanie, odkrywcy pierwszych planet poza Układem Słonecznym.

Nazwisko laureata/laureatów nagrody Nobla z fizyki poznamy we wtorek przed południem.

Uroczyste wręczenie Nobli odbędzie się 10 grudnia - w rocznicę śmierci ich fundatora - w Sztokholmie. Przed nami jeszcze ogłoszenie laureatów nagród w dziedzinach chemii, literatury oraz pokojowej nagrody nobla.

Więcej w materiale Mariusza Filara.

pg