W poprzednim tygodniu w wyniku amerykańskiego ataku zginął generał Ghasem Solejmani, dowódca irańskiego Al-Kuds, czyli specjalnego oddziału Strażników Rewolucji. W trakcie jego pogrzebu, na skutek paniki, zginęło kilkadziesiąt osób. Parlament w Teheranie przyjął uchwałę uznającą dowódców Stanów Zjednoczonych i Pentagon za terrorystów. Irańscy deputowani uczcili uchwałę okrzykami: "Śmierć Ameryce!". Prezydent Donald Trump zagroził, że jeśli Iran uderzy w Amerykanów, to USA zaatakują m.in. miejsca ważne dla Iranu i irańskiej kultury.
- Amerykanie nie byli świadomi poważnego błędu, jaki popełnili. Poniosą konsekwencje swojego błędu nie tylko dzisiaj, ale i w nadchodzących latach - mówił prezydent Iranu Hassan Rouhani.
Antyamerykańska propaganda
Od momenty tych wydarzeń napięcie między Stanami Zjednoczonymi i Iranem wzrasta. - Atmosfera w Iranie jest w ogromnym stopniu kreowana przez władze. Ale to też wynika z tego, co było robione przez wiele lat, czyli po pierwsze z propagandy antyamerykańskiej w Iranie, a po drugie z kreowania generała Solejmaniego na bohatera narodowego, herosa i figurę reklamową reżimu irańskiego - tłumaczy Jarosław Guzy.
>>>[CZYTAJ RÓWNIEŻ] Iran: panika na pogrzebie Solejmaniego. Bilans ofiar wciąż rośnie
Był na oficjalnej liście terrorystów
Można odnieść wrażenie, że wywiady zachodnie i amerykański przegapiły wcześniejszą działalność generała Ghasema Solejmaniego. Z uzyskanych informacji wynika, że był odpowiedzialny za obecność Rosjan w Syrii i planował ataki także na cele znajdujące się w Europie.
- Nie tylko planował, ponieważ podejrzewa się, że stał za licznymi zamachami, np. na emigrantów z Iranu. Mówi się też o jego udziale, jeśli chodzi o morderstwo premiera Libanu, co zresztą doprowadziło do wielkich demonstracji i zmiany politycznej w tym kraju - odpowiada Jarosław Guzy. - To nie jest tak, że był niedostrzegany, ponieważ oficjalnie był na liście terrorystów zarówno amerykańskiej, jak i Unii Europejskiej, która nie jest skłonna przesadzać w takich przypadkach. To było jasne, że on odpowiada za całą masę wojen, konfliktów zbrojnych i zbrodni - dodaje.
Iran chciał przejąć kontrolę nad Irakiem
Sporym problemem dla Amerykanów były działania podejmowane przez Iran w Iraku. Niepokój budziły m.in. demonstracje antyrządowe.
- Jednocześnie rozpanoszyły się bojówki szyickie, które były formalnie pod kontrolą rządu irackiego, a de facto rządził nimi Solejmani. Do tego ostatnia próba usadowienia na stanowisku premiera polityka, który był ewidentnie marionetką irańską. W tym przypadku blokadę zastosował prezydent Iraku (…). Można powiedzieć, że Solejamani był mózgiem operacji przejęcia władzy przez Iran w Iraku - uważa Jarosław Guzy.
>>>[CZYTAJ RÓWNIEŻ] Rada Gabinetowa. "Nie ma sygnałów o zagrożeniu dla Polaków na Bliskim Wschodzie"
Czy generał Ghasem Solejmani mógł spodziewać się ataku ze strony Amerykanów? W jaki sposób Irańczycy chcieli przejąć władzę w Iraku? Czy państwa należące do NATO wycofają swoich żołnierzy z Iraku?
Ponadto w audycji:
- Ursula von der Leyen zwołała na środę specjalne posiedzenie Komisji Europejskiej. Szefowa KE postrzega Europę jako mediatora w konflikcie USA z Iranem. Jakie są na to szanse? Rozmowa z dr Małgorzatą Bonikowską z Centrum Stosunków Międzynarodowych.
- Technologia rozpoznawania twarzy stała się źródłem wielu obaw dotyczących ochrony prywatności. Używane do tego celu oprogramowanie pojawia się coraz częściej w codziennym życiu: na przejściach granicznych, w samochodach policyjnych, na stadionach, lotniskach, uczelniach i po prostu na ulicach. Jednak dążenia do kontroli tego zjawiska spotykają się ze stanowczym oporem rządów po obu stronach Atlantyku. Felieton Michała Strzałkowskiego.
***
Tytuł audycji: Więcej świata
Prowadzi: Paweł Lekki
Goście: Jarosław Guzy (PAP), dr Małgorzata Bonikowska (Centrum Studiów Międzynarodowych)
Data emisji: 07.01.2020
Godzina emisji: 17.30
DS