O. Władysław Gurgacz urodził się 2 kwietnia 1914 roku. W wieku 17 lat wstąpił do nowicjatu jezuitów. W 1942 roku przyjął święcenia kapłańskie. Będąc kapelanem szpitalnym u sióstr służebniczek w Krynicy związał się z oddziałem zbrojnym antykomunistycznej Polskiej Podziemnej Armii Niepodległościowej.
– Poznał w tym czasie m.in. por. Jana Matejaka-Brzeskiego, członka Armii Krajowej oraz Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość, co sprawiło, że zaangażował się w walkę o wolną i niepodległą Polskę. Nie był on jednak typowym Wyklętym, który strzelał do komunistów i zabijał konfidentów. Działał przede wszystkim słowem, wygłaszając bardzo płomienne i antykomunistyczne kazania. Przyciągały one tłumy ludzi, ale również wrogość i nienawiść ze strony władzy ludowej – dodał dr Patryk Pleskot.
Aktywność kapłana tak bardzo nie podobała się komunistom, że ci prawdopodobnie przeprowadzili zamachy na jego życie. Szkalowanie postępowało i sięgnęło takich rozmiarów, że od 1948 roku musiał się on ukrywać.
2 lipca 1949 roku o. Gurgacz został aresztowany przez funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa. Duchownego skazano na karę śmierci, którą wykonano poprzez strzał w tył głowy w katowni UB przy ul. Montelupich w Krakowie.
Bohater audycji był również jednym z Wyklętych, którzy patronowali przez krótki czas ulicom Warszawy. Jednak decyzją prezydenta stolicy i wyrokiem stołecznego sądu został pozbawiony tego honoru.
Audycję "Historia na dziś" prowadził Tadeusz Płużański.
Polskie Radio 24/db
-----------------------------------
Data emisji: 8.04.2019
Godzina emisji: 20.06