Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
Trójka
Bartosz Chmielewski 16.02.2012

Niemen zza Mentalnej Kurtyny

- Wielką dyskusję wokół artysty wywołała nieudolność tekstu "Dziwny jest ten świat", będąca przy randze tematu rzeczą niedopuszczalną – mówił w 1970 roku Jerzy Juliusz Emir, dziennikarz Polskiego Radia. Dziś Czesław Niemen skończyłby 73 lata.
fragment okładki angielskiej płyty Czesława Niemena Mourners Rhapsodyfragment okładki angielskiej płyty Czesława Niemena "Mourner's Rhapsody"

Te wywołujące dziś uśmiech słowa Jerzego Juliusza Emira, poety prowadzącego audycję "Poezja znowu śpiewa", znakomicie symbolizują prekursorską rolę Czesława Niemena w historii polskiej muzyki.

Dziwny był świat, ale dziwny wielu osobom wydawał się też wokalista z Grodzieńszczyzny. Kolorowy, nieprzystający do siermiężnej scenografii socjalistycznego show biznesu. Swoimi dziełami przełamywał konwencje i wywoływał kontrowersje. A to "krzykliwym" stylem śpiewania, to znów rockowym "szarganiem" słów narodowych poetów.

Mimo zastrzeżeń co poniektórych krytyków, Czesława Niemena od samego początku pokochali melomani. Jego płyty w kraju sprzedawały się znakomicie osiągając ponad 100 tysięczne nakłady. Artyście wieszczono wielką zagraniczną karierę.

- Potencjał był – wspominał w audycji "Trójkowy wehikuł czasu" , Andrzej Marzec menadżer artysty z ramienia Pagartu, odpowiedzialny za eksport polskich zespołów jazzowych i rockowych.

Niemenem po wydaniu w 1970 roku płyty "Enigmatic" zainteresowali się przedstawiciele z potężnej amerykańskiej wytwórni CBS.

- Wszyscy byli głęboko przekonani, że jest to bardzo wartościowy materiał. I jak to w show biznesie podjęto decyzję. Do końca nie była ona przygotowaną. Bo jak przetłumaczyć „Bema pamięci żałobny rapsod” na język angielski, żeby miał taką siłę jaką ma siłę w języku polskim – opowiadał Marzec w rozmowie z Jerzym Sosnowskim.

Nagrany w 1974 roku Nowym Jorku, anglojęzyczny album Niemena nosił nazwę "Mourner's Rhapsody". Płyta nie odniosła jednak spodziewanego sukcesu.

- Główną przyczyną był CBS – wspominał  w audycji Marzec. - W okresie ogromnego boomu płytowego wytwórnia ta zrobiła ogromny błąd...

Aby wysłuchać opowieść Andrzeja Marca o Czesławie Niemenie wystarczy kliknąć w ikonę dźwięku w boksie "Posłuchaj" .