Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
Dwójka
Ula Kaczyńska 18.09.2014

"Dzieła Witkacego są jak zastrzyk z kiełbasy myśliwskiej"

- W trakcie lektury "Elementów logiki formalnej i metodologii nauk" Kotarbińskiego Witkiewicz zanotował pomysł na nazwisko postaci literackiej. Brzmiało ono "Dech-zapieralski" - mówił Jan Gondowicz. - I taki właśnie był Witkacy. Nawet jeśli się o nim niewiele wiedziało, i tak robił kolosalne wrażenie.
Autoportret Witkacego, 1913 r.Autoportret Witkacego, 1913 r.Wikimedia / CC
Posłuchaj
  • Jan Gondowicz opowiada o swoich spotkaniach z twórczością Stanisława Ignacego Witkiewicza (Zapiski ze współczesności/Dwójka)
Czytaj także

75-lecie śmierci Witkacego w Dwójce>>>

Znany krytyk literacki dzieciństwo spędził w Teatrze na Tarczyńskiej, w którym rodzice zostawiali go nieraz m. in. pod opieką Lecha Emfazego Stefańskiego. W tym miejscu po raz pierwszy zetknął się z obrazami Witkiewicza.

- Wystarczy, że zamknę oczy i widzę siebie w wieku niemowlęcym, siedzącego naprzeciwko ściany całej zawieszonej portretami Witkacego - opowiadał Jan Gondowicz. - Zresztą w lokalu na Tarczyńskiej Witkiewicza się nie tylko oglądało, ale także się o nim mówiło. Rozmów tych może nie rozumiałem, ale na pewno nimi nasiąkałem.

Gość Dwójki przyznał także, że z czasem zaczął sobie zdawać sprawę, że Witkacy jest nie tylko niezmiernie interesującą postacią, lecz także - wręcz nie mieści się w sobie. - Przy całym rozmachu myślowym był osobą cierpiącą, rozdartą i udręczoną, ale też niezastąpioną - mówił Gondowicz. - Nie wyobrażam sobie jak mogłaby wyglądać kultura polska XX wieku bez Witkacego. W gomułkowskiej, niesłychanie nudnej i burej Polsce artysta we wszystkich swoich przejawach był prawdziwą dywersją metafizyczną. A każdy kontakt z nim tak ożywiał, jak zastrzyk dożylny kiełbasy myśliwskiej.

***

W związku z 75. rocznicą śmierci Stanisława Ignacego Witkiewicza w cyklu "Zapiski ze współczesności" słuchamy gawęd pod wspólnym tytułem "Mój Witkacy". Refleksjami i wspomnieniami związanymi z artystą i jego twórczością dzielą się także prof. Jerzy Pomianowski, przyjaciel Stanisława Ignacego Witkiewicza, badacz twórczości pisarza prof. Lech Sokół, znawca i edytor dzieła artysty prof. Janusz Degler i reżyser Julia Wernio, u początków swojej pracy związana z teatrem Witkacego w Zakopanem.

Zapraszamy do serwisu specjalnego poświęconego rocznicy śmierci Witkacego>>>

Na audycję zapraszają Iwona Malinowska i Joanna Szwedowska.

15-19 września (poniedziałek-piątek), godz. 11.45-12.00

kul/mc