Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
Dwójka
Ludwika Mastalerz 05.01.2011

Wilno 1944

Operacja Ostra Brama oczami cywila i historyka w "Słowach po zmroku". Zaprasza Joanna Szwendowska.
Żołnierze Armii Czerwonej i Armii Krajowej w Wilnie w lipcu 1944 rokuŻołnierze Armii Czerwonej i Armii Krajowej w Wilnie w lipcu 1944 rokuźr.wikipedia

Operacja Ostra Brama była akcją zbrojną, którą rozpoczęły 7 lipca 1944 oddziały Armii Krajowej, w ramach Akcji Burza. Jej celem było samodzielne oswobodzenia Wilna z rąk niemieckiego okupanta siłami AK i zgodnego z założeniami "Burzy" wystąpienia wobec Armii Czerwonej "w roli gospodarza terenu". Plan operacji został opracowany w marcu 1944 przez sztab okręgu wileńskiego - zakładał on zdobycie miasta przez połączone siły wileńskiego i nowogrodzkiego okręgu AK. Podstawowym założeniem operacji było przekonanie, że nieprzyjaciel ogarnięty paniką będzie myślał tylko o szybkim odwrocie, w związku z tym dowództwo operacji nie przewidywało poważniejszych walk o miasto poza przełamaniem posterunków lub placówek nieprzyjaciela ubezpieczających przede wszystkim skraj miasta - dalej oddziały partyzanckie miały zgodnie z założeniami bez większych przeszkód przeniknąć do Śródmieścia i opanować centrum miasta, co oznaczałoby samodzielne zdobycie go przez AK. Wilno jednak na mocy rozkazu Hitlera zostało przekształcone w ufortyfikowaną twierdzę obsadzoną przez silny garnizon.

W najbliższych "Słowach po zmroku" będziemy mówić o Wilnie w lipcu 1944 roku, wyjściu wojsk niemieckich, wejściu oddziałów AK i wojsk sowieckich. Joanna Szwendowska zaprasza na rozmowę o tych wydarzeniach, widzianych z perspektywy cywila, mieszkańca domu przy ul. Mickiewicza 39 oraz z perspektywy historyka prof. Rafała Habielskiego.

7 stycznia (piątek), godz.21:30