Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
Czwórka
Paulina Jakubowska 18.02.2021

Dwutlenek węgla z torfowiska - trudne dane, o których zapominamy

Wiele czynników wpływa na zmiany klimatu, jednak, jak się okazuje, nie wszystkie są uwzględniane nawet przez naukowców. Taką zmienną są mokradła i torfowiska, przez które nasze emisje CO2 do atmosfery są mocno niedoszacowane. 

kaktus pole eko shutter 1200 DanielCz.jpg
Ciuchy z kaktusa? Tak wygląda moda eko

Od lat z torfowisk do atmosfery przedostają się ogromne ilości dwutlenku węgla, a wszystko przez ingerencje dokonywane przez ludzi, już od średniowiecza. 


Posłuchaj
04:04 czwórka stacja nauka 18.02.2021.mp3 Torfowiska i dwutlenek węgla - jak to wpływa na zmiany klimatyczne (Stacja Nauka/Czwórka)

Torfowiska zmieniają się z obiektów pochłaniających CO2 w jego emitenta, ale ta zmiana nie dotyczy jedynie ostatnich lat.


- W przeszłości torfowiska były dobrze uwodnione, wilgotne, posiadały więcej wody. W tych warunkach beztlenowych materia organiczna, która produkowana jest na torfowiskach, w różnej formie, była konserwowana - mówi profesor Mariusz Lamentowicz z Pracowni Ekologii i Zmian Klimatu na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. - Gdy zaczęliśmy torfowiska odwadniać, zmieniła się gospodarka rolna, zaczęły znikać lasy, które razem z torfowiskami przetrzymywały wodę. Okazuje się, że w średniowieczu torfowiska zaczęły tracić wilgotność, poziom wody spadał wraz z wielkopowierzchniowymi wylesieniami - dodaje. 

Torf przez wielki był wykorzystywany w różnych celach - był źródłem ciepła, palono nim, ale też chętnie wykorzystywano w ogrodnictwie. - Człowiekowi bagna w krajobrazie jednak nie pasowały, były trudne do przebycia. To były nieużytki. Duże powierzchnie torfowisk były odwadniane i cały czas są odwadniane, szczególnie w tych obszarach tropikalnych - zauważa profesor i dodaje, że w krajach tropikalnych torfowiska zamieniane są np. w plantacje palmy olejowej. 

Człowiek bardzo mocno przyczynia się do tego, że torfowiska, mokradła tracą wodę Mariusz Lamentowicz

Posłuchaj także:


- Dziś z hektara torfowiska rocznie może wydobywać się kilkadziesiąt ton węgla do atmosfery - wylicza ekspert. - Węgiel z torfowisk wydobywa się w różnej formie. W obszarach wieloletniej zmarzliny jest to metan, w obszarach przesuszonych, które są zdegenerowane, gdzie torf rozkłada się intensywnie, to jest to dwutlenek węgla - bardzo duże wartości - wyjaśnia. 

ZOBACZ TAKŻE Zagrożenie koronawirusem - serwis specjalny >>>

Profesor Lamentowicz podkreśla, że dane z torfowisk nie dość, że nie są uwzględniane w modelach systemowych Ziemi, to nie ma ich także w danych dotyczących emisji węgla z ekosystemów w Polsce. - Nie mamy ogólnych estymacji - zauważa. - Nie mamy systemu monitoringu mokradeł i torfowisk. Prowadzimy eksperymentalne badania, ale to są małe skale, chcielibyśmy to rozszerzyć na obszar całej Polski. Jest wiele do zrobienia - podkreśla. 

***

Tytuł audycji: Stacja Nauka

Prowadzi: Patryk Kuniszewicz

Materiał przygotował: Agata Nowotnik

Data emisji: 18.02.2021

Godzina emisji: 12.32

pj